Het ontsluiten van de dtb-registers is een omvangrijk project. Bij de invoering van de burgerlijke stand in 1811 werden alle kerkelijke gemeenten en parochies verplicht hun doop-, trouw- en begraafboeken over te dragen aan de overheid.


Overdrachtsgeschiedenis dtb
De registers werden als retroacta of voorlopers van de burgerlijke stand beschouwd. Deze kerkelijke registers en de huwelijksregisters van de gerechten werden op de gemeentehuizen ingeleverd en bleven daar liggen totdat ze bij K.B. van 31 mei 1929 werden overgedragen aan het Rijksarchief Utrecht, tegenwoordig Het Utrechts Archief. Een jaar later verscheen de inventaris van al deze stukken van de hand van R. van Royen. In 1985 verscheen de huidige inventaris van de dtb in de provincie Utrecht (toegang 45). De gerechtshuwelijken werden hieruit afgezonderd en overgebracht naar het archief dorpsgerechten (toegang 49). Ook de dtb en gerechtshuwelijken van de gemeenten Utrecht en Zuilen kregen een nieuwe plek in een aparte inventaris (toegang 711). Tenslotte werden vanaf de jaren tachtig onderdelen van de dtb en gerechtshuwelijken van plaatsen elders in de provincie Utrecht aan openbare archiefdiensten in Amersfoort, Wijk bij Duurstede, Woerden, Zeist en Breukelen overgedragen.

Samenwerkingsproject
In 2010 vond de start plaats van een samenwerkingsproject van de archiefdiensten in de provincie Utrecht met als doel het publiceren van een provinciebrede index op de dtb en bijbehorende scans. In totaal gaat het om 20,5 meter die ca 92.000 pagina's beslaan. In 2018 werd dit project afgerond. De gegevens en scans vindt u op de website van Het Utrechts Archief, WieWasWie en Archieven.nl en voor wat betreft de afzonderlijke regio’s op de websites van een aantal deelnemende archiefdiensten. 

Het project vindt plaats onder verantwoordelijkheid van de Kring van Utrechtse Archivarissen en met inzet van een grote groep vrijwilligers. Het project wordt financieel mogelijk gemaakt dankzij subsidies van de provincie Utrecht, Prins Bernhard Cultuurfonds Utrecht en het K.F. Heinfonds. Voor dit project zijn de dtb en gerechtshuwelijken geselecteerd zoals in 1930 beschreven door Van Royen. Van de gerechtshuwelijken zijn allereerst de protocollen van de trouwakten ontsloten en daarnaast ook de minuten indien er geen protocollen over deze periodes overgeleverd zijn. De volgende stukken vallen buiten deze selectie en worden niet ontsloten en gescand:

  • Algemene gerechtsprotocollen bestaande uit huwelijksakten en andere akten van vrijwillige rechtspraak
  • Contraregisters van de DTB, dat wil zeggen afschriften van DTB zoals die vaak zijn aangelegd door de kerken voordat zij in 1811 hun originele registers aan de overheid moesten overdragen
  •  Lidmatenregisters
  • Registers van overledenen opgemaakt door belastingontvangers, 1806-1817

Bij het nader ontsluiten is voor een aantal plaatsen dankbaar gebruikgemaakt van bestaande indexen gemaakt door plaatselijke historische verenigingen of historici. Deze indexen zijn in het kader van het dtb project verder bewerkt. Eventuele onjuistheden in de huidige database zijn dan ook voor rekening van het dtb project en niet van de oorspronkelijke bewerkers.

Onze dank gaat uit naar:

• Groep Hans van der Linden (diverse plaatsen)
• Historische Vereniging ‘Het Land van Brederode' (Everdingen en Vianen)
• Historische Vereniging Vleuten, De Meern, Haarzuilens (Vleuten en De Meern)
• Historische Vereniging Oud Veenendaal (luid- en begraafgelden Veenendaal)

• Heer W.R.C. Alkemade (Woerden en omgeving)
• Mevrouw G.W. Brouwer - Verheijen (diverse plaatsen)
• M.J. van Dijken (Woerden en omgeving)
• Mevrouw A. Haak (Woerden en omgeving)
• Mevrouw E. Elenbaas (Zuilen)
• Mevrouw A.W. den Hartogh - Zijderveld (Vreeswijk en Woerden en omgeving)
• Mevrouw Lobbezoo-de Vos (Woerden en omgeving)
• Heer L.Cl.M. Peters (Woerden en omgeving)
• Heer J.H.M. Putman (Eemlandse klappers)
• Heer D. Verhoef (Maarssen)
• Heer J. Verkroost (Maarssen)
• Heer A. Verleun (Woerden en omgeving)
• Heer C.H. van Wijngaarden (Woerden en omgeving)