Archieven Het Utrechts Archief Het Utrechts Archief

Uw zoekacties: Dorpsgerechten

49 Dorpsgerechten

Uitleg bij archieftoegang

Een archieftoegang geeft uitgebreide informatie over een bepaald archief.

Een archieftoegang bestaat over het algemeen uit de navolgende onderdelen:

• Kenmerken van het archief
• Inleiding op het archief
• Inventaris of plaatsingslijst
• Eventueel bijlagen

De kenmerken van het archief zijn o.m. de omvang, vindplaats, beschikbaarheid, openbaarheid en andere.

De inleiding op het archief bevat interessante informatie over de geschiedenis van het archief, achtergronden van de archiefvormer en kan ook aanwijzingen voor het gebruik bevatten.

De inventaris of plaatsingslijst is een hiërarchisch opgebouwd overzicht van beschreven archiefstukken. De beschrijvingen zijn formeel en globaal. Het lezen en begrijpen van een inventaris behoeft enige oefening en ervaring.

Bij het zoeken in de inventaris wordt de hiërarchie gevolgd. De rubrieken in de inventaris maken deel uit van de beschrijving op een lager niveau. Komt de zoekterm in een hoger niveau voor, dan voldoen onderliggende niveaus ook aan de zoekvraag.

beacon
 
 
Inleiding
Algemeen
Hoge rechtsmacht
Lage rechtsmacht
De archieven
De inventarisatie
49 Dorpsgerechten
Inleiding
De inventarisatie
De nieuwe inventaris heeft de fouten die aan de oude kleefden vermeden dan wel verbeterd. Daarnaast vertoont zij enkele opmerkelijke verschillen, waarvan het voornaamste is de opname van de huwelijksregisters van schepenen. De reden om dit aspekt van de werkzaamheid van de gerechten buiten de inventaris te houden, in de 19e eeuw nog actueel zij het in afnemende mate, is komen te vervallen. Daarnaast zijn opgenomen de stukken, die tot nu toe als weeskamerarchiefjes bekend stonden en die vooral de voormalige Hollandse gerechten betreffen, die in het begin van de 19e eeuw bij de provincie Utrecht zijn gevoegd. Bij nadere bestudering bleek dat van eigenlijke weeskamers, zoals zij in de rest van Holland, in Zeeland en elders bestonden, niet gesproken kan worden. Nergens fungeerden er afzonderlijke weesmeesters, terwijl overal het gewone gerecht zaken van voogdij en beheer van goederen van wezen behandelde. Bijna overal zijn de voogdijakten in de gewone protocollen ingeschreven; waar zij apart werden gehouden betekent dit nog niet dat er sprake was van een afzonderlijke weeskamer, zoals men in het begin van deze eeuw blijkbaar dacht. In de nieuwe inventaris is afgeweken van de indeling van Utrecht in kwartieren, de gerechten verschijnen in alfabetische volgorde. De indeling van de archivalia geschiedt per gerecht in rubrieken, terwijl de akten zoveel mogelijk zijn uitgesplitst per soort, hetgeen de toegankelijkheid en de snelheid van het vinden van gezochte stukken vergroot. Een aantal criminele en civiele procesdossiers is gereconstrueerd.
Wenken voor de raadpleging
Bewerkingsgeschiedenis
Inventaris
Bijlagen
Concordantie op R. Fruin Th. Azn ('s Gravenhage 1930)
N.B. Concordantie op R. Fruin Th. Azn., Catalogus van de archieven der collegiën, die voor 1811 binnen de tegenwoordige provincie Utrecht rechterlijke functiën uitgeoefend hebben (Utrecht 1893)
Erfgoedstuk
Concordantie op R. van Royen ('s-Gravenhage 1930)
N.B. Concordantie op R. van Royen, Beschrijving van de doop-, trouw-, begraafboeken, overlijdensregisters enz. in de provincie Utrecht, dateerende van voor de invoering van den burgerlijken stand ('s-Gravenhage 1930)
Erfgoedstuk
Concordantie op K. Heeringa (Utrecht 1930)
N.B. Concordantie op K. Heeringa, Inventaris Weeskamerarchieven (manuscript-inventaris) (Utrecht 1930)
Erfgoedstuk
Erfgoedstuk

Kenmerken

Datering:
1527-1811
Toegangstitel:
Inventaris van de archieven de dorpsgerechten in de provincie Utrecht 1527-1811
Auteur:
D.T. Koen
Datering toegang:
1985
Datering bewerking:
2010
Openbaarheid:
Volledig openbaar
Rechtstitel:
Overbrenging van een overheidsarchief
Omvang:
7 charters; 16,80 m zuurvrije dozen
Rubrieken:
Archiefvormer(s):