Mijn Studiezaal (inloggen)
746
Kerkeraad van de Nederlandse Hervormde gemeente te Utrecht
Inleiding
Geschiedenis
Organisatie
746 Kerkeraad van de Nederlandse Hervormde gemeente te Utrecht
Inleiding
Organisatie
laatste wijziging 23-12-2010
De kerkeraad bestond in mei 1591 uit drie predikanten en twee maal zoveel ouderlingen, die belast waren met het toezicht op de gemeente. Bij uitzondering waren de negen diakenen, die zelf een college vormden, bij de vergaderingen aanwezig. Elk jaar trad ongeveer de helft van de ouderlingen en diakenen af, waarna de magistraat, daarbij geadviseerd door de kerkeraad, in de vacatures voorzag. Ook de predikanten werden door de magistraat benoemd.
Sinds maart 1605 werd aan een commissie, bestaande uit vier vertegenwoordigers van het stadsbestuur en vier kerkeraadsleden, het beroepen van predikanten opgedragen.
Na 1618 beriep de kerkeraad zelf de predikanten, hoewel tot 1795 approbatie van de vroedschap vereist was. De benoeming van ouderlingen en diakenen geschiedde door coöptatie.
In de 17de eeuw werd er onderscheid gemaakt tussen Bijzondere Kerkeraad en Grote Kerkeraad. De predikanten met de ouderlingen vormden de Bijzondere Kerkeraad; aan deze was de pastorale zorg toevertrouwd. In de Grote Kerkeraad, waarin ook de diakenen zitting hadden, kwamen vooral zaken zoals de benoeming van ouderlingen en diakenen, het beroepen van predikanten en soms belangrijke diakonale zaken aan de orde.
Om de gemeenteleden meer invloed te geven inzake de samenstelling van de kerkeraad, werd in 1867 het Synodaal reglement op de benoeming van ouderlingen en diakenen en het beroepen van predikanten van kracht. Dit reglement hield in dat mannelijke lidmaten door stemming zouden beslissen of er een kiescollege zou worden gevormd, dat voortaan benoemen en beroepen zou. De eerste stemming te Utrecht in 1867 leverde geen meerderheid op, zodat de Algemene Kerkeraad zijn bevoegdheden behield (zie inv. nr. 29, 29 april 1867). Pas in 1891 kon een kiescollege ontstaan, dat tot 1901 in functie is geweest (zie inv. nr. 207).
In 1910 werden moderamina ingesteld, een voor de Bijzondere Kerkeraad en één voor de Algemene Kerkeraad. Zij deden de dagelijkse zaken af en hadden verder tot taak de kerkeraadsvergaderingen voor te bereiden. De invoering van de Nieuwe Kerkorde had in 1950 de instelling van een overgangscollege, de zgn. Centrale Kerkeraadscommissie tot gevolg. Zij kreeg grote bevoegdheden van de Centrale Kerkeraad, die in de plaats was gekomen van de Bijzondere en de Algemene Kerkeraad. Na 1952 is de Centrale Kerkeraad het belangrijkste orgaan; de leden ervan worden benoemd door en uit de ambtsdragers (zie inv. nr. 55). Ambtsdragers zijn alle predikanten, ouderlingen en diakenen, die hetzij werkzaam zijn in de zestien wijkgemeenten, hetzij belast zijn met een bijzondere opdracht of met buitengewone werkzaamheden (zie inv. nr. 193).
Archief
Addendum
Literatuuropgave
laatste wijziging 12-02-2022
737 beschreven archiefstukken
105 gedigitaliseerd
totaal 21.783 bestanden
Inventaris
laatste wijziging 12-02-2022
737 beschreven archiefstukken
105 gedigitaliseerd
totaal 21.783 bestanden
Kenmerken
Datering:
ca. 1590-ca. 1950
Toegangstitel:
Inventaris van het archief van de Kerkeraad van de Nederlandse Hervormde gemeente Utrecht ca. 1590-ca. 1950
Auteur:
H. Jochemsen
Datering toegang:
1976
Datering bewerking:
2012
Openbaarheid:
Op inv.nrs. 236-403 is met het oog op de bescherming van de persoonlijke levenssfeer een openbaarheidsbeperking van 100 jaar van toepassing. Op inv.nrs. 529-581 is met het oog op de bescherming van de persoonlijke levenssfeer een openbaarheidsbeperking van 100 jaar van toepassing
Rechtstitel:
Opneming in beheer van een particulier, niet in eigendom verkregen
Omvang:
25,4 m zuurvrije dozen
Rubrieken:
Thema trefwoorden:
Categorie:
Archiefvormer(s):
Hervormde gemeente Utrecht, Kerkeraad
laatste wijziging 12-02-2022
737 beschreven archiefstukken
105 gedigitaliseerd
totaal 21.783 bestanden