Archieven Het Utrechts Archief Het Utrechts Archief

Uw zoekacties: Familie Van Beuningen

1339 Familie Van Beuningen

Uitleg bij archieftoegang

Een archieftoegang geeft uitgebreide informatie over een bepaald archief.

Een archieftoegang bestaat over het algemeen uit de navolgende onderdelen:

• Kenmerken van het archief
• Inleiding op het archief
• Inventaris of plaatsingslijst
• Eventueel bijlagen

De kenmerken van het archief zijn o.m. de omvang, vindplaats, beschikbaarheid, openbaarheid en andere.

De inleiding op het archief bevat interessante informatie over de geschiedenis van het archief, achtergronden van de archiefvormer en kan ook aanwijzingen voor het gebruik bevatten.

De inventaris of plaatsingslijst is een hiërarchisch opgebouwd overzicht van beschreven archiefstukken. De beschrijvingen zijn formeel en globaal. Het lezen en begrijpen van een inventaris behoeft enige oefening en ervaring.

Bij het zoeken in de inventaris wordt de hiërarchie gevolgd. De rubrieken in de inventaris maken deel uit van de beschrijving op een lager niveau. Komt de zoekterm in een hoger niveau voor, dan voldoen onderliggende niveaus ook aan de zoekvraag.

beacon
 
 
Inleiding
Familie Van Beuningen
Archief en inventarisatie
1339 Familie Van Beuningen
Inleiding
Archief en inventarisatie
Het familiearchief Van Beuningen dat in de jaren 1985-1987 (in vier zendingen) door de Stichting 'Esse Non Videri' in bewaring werd gegeven aan de Tweede Afdeling van het toenmalige Algemeen Rijksarchief te 's-Gravenhage, bevatte stukken die werden bijeengebracht door Hendrik Jan Engelbert van Beuningen. Hij vulde de familiepapieren van zijn voorouders en zijn oom Herman van Beuningen (1884-1954) aan met van derden aangekochte archiefstukken en realia. Het archief en de realia zijn inmiddels eigendom van de Stichting 'Esse Non Videri, een door hem op 11 november 1985 opgerichte stichting, die zich ten doel stelt het familiearchief te onderhouden, alsmede het verwerven een conserveren van memorabilia. Werden de archiefstukken aan het Algemeen Rijksarchief in bewaring gegeven, de realia kwamen grotendeels onder beheer van de toenmalige secretaris van de familiestichting, Mr Charles van Beuningen te 's-Gravenhage.
De oudste archiefstukken waren in omslagen geborgen en van nummers in Romeinse en Arabische cijfers voorzien. Een inventaris die naar deze nummering verwijst, werd in 1985 niet aangetroffen. J.A.A. Bervoets maakte een plaatsingslijst op genoemde vier zendingen en liet de verzamelingen familieberichten en convocaties waarvan de geadresseerde niet bekend was onuitgezocht.
In 1985 werd de wens uitgesproken de stukken afkomstig van Ds Willem van Beuningen (1811-1899) als lid van de Staatscommissie tot wettelijke regeling der Vicariestichtingen (collectie 23) samen te voegen met het familiearchief Van Beuningen. Deze stukken waren in 1900 door zijn zoon Hendrik Adriaan van Beuningen (1841-1908) aan het Algemeen Rijksarchief geschonken. Deze uitspraak is bij een voornemen gebleven, totdat het bestuur van de stichting 'Esse Non Videri' in 2006 mij de opdracht gaf een inventaris op het familiearchief Van Beuningen te maken.
Niet alleen genoemde collectie van Ds Willem van Beuningen werd in het familiearchief geïntegreerd. Ook de door Hendrik Jan van Beuningen in 1962 van de Henk en Coba Laman Trip *  geërfde archiefstukken en beschrijvingen van realia afkomstig uit het voorgeslacht van zijn overgrootmoeder Maria Adriana van Beuningen-Boonen (1817-1876) werden in de nieuwe inventaris opgenomen. Deze stukken betreffen de families Boonen, Van Oordt, Van IJzendoorn, Van Beeftingh, Gevers, Brouwer, Van der Werff en Laman Trip. Zij maakten deel uit van een groter geheel aan archivalia en realia die in 1862 door vererving uiteenviel. Een deel kwam terecht bij Elisabeth Catharina Petronella von Baumhauer-Boonen (1823-1889), zuster van genoemde Maria Adriana van Beuningen-Boonen en vormen sinds 2007 een onderdeel van het familiearchief Von Baumhauer. Voor de volledigheid is derhalve in bijlage 1 bij de inventaris een concordantie opgenomen op de betreffende stukken die afkomstig zijn uit het Nationaal Archief te Den Haag.
Vanaf 1985 waren de meeste realia en archiefstukken die in 1962 door Hendrik Jan van Beuningen werden geërfd, in bruikleen gegeven aan het Historisch Museum te Rotterdam. De documenten werden in 2006 naar Het Utrechts Archief overgebracht om in het familiearchief te worden opgenomen. De realia werden gefotografeerd en bleven in beheer bij het Historisch Museum te Rotterdam. Deze foto's en hun beschrijvingen werden onderdeel van de nieuwe inventaris op het familiearchief Van Beuningen. Ook andere familieleden deden schenkingen, onder wie Willem Frederik van Beuningen, Harry van Beuningen, Charles van Beuningen en de Hein van Beuningen. Daarnaast werden ook de realia die nog bij de familiestichting zelf berusten gefotografeerd en beschreven. Het familiearchief Van Beuningen werd ten slotte uitgebreid met recentere stukken, zoals foto's en films van familiereünies en publicaties van en over familieleden, die werd verzameld door Aenea Verhoeff. In 2009 nam het bestuur van 'Esse Non Videri' het besluit het familiearchief definitief in bewaring te geven aan Het Utrechts Archief.
Bij de vervaardiging van de huidige inventaris werden de in het Algemeen Rijksarchief (Nationaal Archief) door J.A.A. Bervoets opgestelde plaatsingslijsten en de beschrijvingen die waren gemaakt door medewerkers van het Historisch Museum te Rotterdam tot uitgangspunt genomen. Verder werden de door Theo Broersen gemaakte indelingen op de door Harry van Beuningen geschonken archiefstukken uit staak 6, alsmede het archief van staak 8 uit Maarsbergen zoveel mogelijk gehandhaafd. Vervolgens zijn alle archiefstukken en foto's van realia opnieuw bestudeerd, beschreven en van inventarisnummers voorzien. Ook de bestaande genealogieën werden bestudeerd en van correcties en uitbreidingen voorzien. Als resultaat van nader onderzoek, onder meer in het Stadsarchief Amsterdam en Het Utrechts Archief kwamen vele nieuwe gegevens boven tafel. Deze werden door mij gepubliceerd in het boek Een vigilante familie: Het geslacht Van Beuningen in Amsterdam en Utrecht (2013).
De stukken van afzonderlijke familieleden Van Beuningen zijn chronologisch per tak (staak) en per persoon geordend met vermelding van het betreffende staaknummer. Zie voor een overzicht van de staaknumemrs bijlage 4 bij deze inventaris. Het overgrote deel van het archief heeft betrekking op de Utrechtse tak van de familie.
Een bijzondere categorie in het familiearchief Van Beuningen vormen de verzamelde stukken uit de aanverwante families Van der Werff, Brouwer, Gevers, Van Beeftingh, Van IJzendoorn, Boonen en Laman Trip. De rode draad door deze verzameling wordt gevormd door de drie portretten van de Rotterdamse schilder Adriaan van der Werff (1659-1722): een zelfportret, alsmede een portret van zijn vrouw Margaretha Rees en dochter Maria van der Werff. Deze portretten waren via de vrouwelijke lijn vererfd aan Adriana Martina Boonen-Van IJzendoorn (1791-1862), die ze in haar testament bestemde voor haar jongste dochter Elisabeth Catharina Petronella (Cateau) von Baumhauer-Boonen. Deze heeft de schilderijen aanvankelijk in de onverdeelde boedel van haar moeder gelaten. Haar aandeel en dat van haar zuster Maria Adriana van Beuningen-Boonen gingen in 1877 over op hun broer Ds Hendrik Boonen, die zijn zusters uitkocht en de schilderijen overnam. Na vererving door zijn nazaten werden de schilderijen via zijn kleinkinderen Henk en Coba Laman Trip in 1962 nagelaten aan Hendrik Jan van Beuningen (geb. 1920), achterkleinzoon van Maria Adriana van Beuningen-Boonen (1817-1876).
De documenten betreffende Adriaan van der Werff en zijn nakomelingen raakten verspreid. Eén deel kwam via Cateau von Baumhauer-Boonen in het familiearchief Von Baumhauer in het Nationaal Archief in 's-Gravenhage terecht, een ander gedeelte bevindt zich thans in het familiearchief Van Beuningen. De verwijzingen naar de ongeveer dertig documenten in het Familiearchief Von Baumhauer die betrekking hebben op landerijen en boerderijen in Elspeet, maar nooit tot Baumhauerbezit hebben behoord, zijn een nadere toelichting waard.
Samen met de landerijen en boerderijen in Vierhouten vormden zij tot 1862 één geheel als het bezit van Hendrik Richard Boonen en zijn echtgenote Adriana Martina van IJzendoorn. Na de verdeling van hun nalatenschap kwam het erfdeel Vierhouten in het bezit van hun dochter Cateau von Baumhauer-Boonen. De bezittingen onder Elspeet werden geërfd door hun zoon Hendrik Boonen en dochter Maria Adriana van Beuningen-Boonen.
De documenten betreffende de Elspeter bezittingen, die reeds in de vroege zeventiende eeuw aanvangen, zijn opmerkelijk genoeg, vrijwel allemaal in het bezit van Cateau von Baumhauer-Boonen terechtgekomen. Het Elspeter bezit kwam door vererving in 1962 eveneens in handen van Hendrik Jan van Beuningen, die mij verzocht historisch onderzoek te doen naar de herkomst en geschiedenis van de erfgoederen Boonen en hun lotgevallen na 1862. De resultaten van dit onderzoek zijn opgenomen in Mieke Breij, Erfgoed Boonen (2005) en geven een gedetailleerd inzicht in de historische context. Hierin wordt eveneens de rol van Jhr Henk Laman Trip te Velp beschreven, die als kleinzoon en erfgenaam van Ds Hendrik Boonen omstreeks 1927 veel historisch onderzoek naar het erfgoed Boonen verrichtte en transcripties vervaardigde van zeventiende eeuwse documenten die destijds bij zijn achterneef Mr Edouard Henri von Baumhauer te Amsterdam berustten.
Het archief van de familie Van Beuningen (omvang 20 m) is in 2009 door de Stichting Esse Non Videri in bewaring gegeven aan Het Utrechts Archief. Na voltooing van de bewerking aldaar en de publicatie van de inventaris in 2013 is het daar voor het publiek beschikbaar.
Inv.nrs. 861-873 en 878-886 zijn na 50 jaar openbaar, inv.nrs. 662-684, 690, 788 en 877 zijn na 75 jaar openbaar. Inzage in niet openbare stukken is slechts mogelijk na schriftelijke toestemming van de Stichting Esse Non Videri.
Aanwijzingen voor de gebruiker
Literatuur en bronnen
Bijlagen
1. Genealogie van de familie Van Beuningen (Nijmegen-Amsterdam-Utrecht)
2. De herkomst van Jan Claesz van Beuningen (ca. 1632-1703)
3. Genealogie van de Familie Van Beuningen (Nijmegen-Danzig-Amsterdam)
4. Overzicht van staken en staaknummers
5. Genealogie van de familie Boonen
6. Overzicht van de collectie portretten van de schilder Adriaan van der Werff en zijn nakomelingen
N.B. De collectie is sedert 1985 in het beheer van de Stichting Esse Non Videri te Maarsbergen.
7. Concordantie op de plaatsingslijsten op het archief van de familie Van Beuningen in het Nationaal Archief (toegangsnr. 2.21.230)
8. Concordantie op de collectie van Willem van Beuningen (1811-1899), afkomstig van het Nationaal Archief
9. Concordantie op de collectie van Adriaan van der Werff en nakomelingen, afkomstig van het Historisch Museum Rotterdam
N.B. De collectie van Adriaan van der Werff en nakomelingen is in 1962 door H.J.E. van Beuningen geërfd van de familie Mana Trip en vervolgens door hem in 1967 in langdurig bruikleen gegeven aan het Historisch Museum Rotterdam. De in deze collectie opgenomen archivalia zijn als onderdeel van de het archief van de familie Van Beuningen in bewaringgegeven aan Het Utrechts Archief. De realia blijven bewaard in het Historisch Museum. Daarvan werden foto's gemaakt die zijn opegnomen in het archief.
10. Concordantie op het archief van Hendrik Adriaan van Beuningen (1907-1965)
Erfgoedstuk

Kenmerken

Datering:
1595-2012
Toegangstitel:
Inventaris van het archief van de familie Van Beuningen 1595-2012 (2013)
Auteur:
M. Breij
Datering toegang:
2013
Openbaarheid:
Inv.nrs. 861-873 en 878-886 zijn na 50 jaar openbaar, inv.nrs. 662-684, 690, 788 en 877 zijn na 75 jaar openbaar. Inzage in niet openbare stukken is slechts mogelijk na schriftelijke toestemming van de Stichting Esse Non Videri.
Rechtstitel:
Opneming in beheer van een particulier, niet in eigendom verkregen
Omvang:
20 m
Rubrieken: