Archieven Het Utrechts Archief Het Utrechts Archief

Uw zoekacties: Huis Hardenbroek

1010 Huis Hardenbroek

Uitleg bij archieftoegang

Een archieftoegang geeft uitgebreide informatie over een bepaald archief.

Een archieftoegang bestaat over het algemeen uit de navolgende onderdelen:

• Kenmerken van het archief
• Inleiding op het archief
• Inventaris of plaatsingslijst
• Eventueel bijlagen

De kenmerken van het archief zijn o.m. de omvang, vindplaats, beschikbaarheid, openbaarheid en andere.

De inleiding op het archief bevat interessante informatie over de geschiedenis van het archief, achtergronden van de archiefvormer en kan ook aanwijzingen voor het gebruik bevatten.

De inventaris of plaatsingslijst is een hiërarchisch opgebouwd overzicht van beschreven archiefstukken. De beschrijvingen zijn formeel en globaal. Het lezen en begrijpen van een inventaris behoeft enige oefening en ervaring.

Bij het zoeken in de inventaris wordt de hiërarchie gevolgd. De rubrieken in de inventaris maken deel uit van de beschrijving op een lager niveau. Komt de zoekterm in een hoger niveau voor, dan voldoen onderliggende niveaus ook aan de zoekvraag.

beacon
 
 
Inleiding
Huis Hardenbroek en omgeving
Kasteel en grondbezit
Eigenaren en bewoners
Archiefvorming
Wie de vorming van het archief van huis Hardenbroek onder de loep neemt, stuit op een bijzonder ingewikkeld complex aan archiefbestanden, dat deels door huwelijk en vererving, deels door aankoop van huizen en heerlijkheden is bijeengebracht. De samenvoeging van al deze bestanden voltrok zich met name in de achttiende eeuw, waarna het aldus gevormde huisarchief in de negentiende en twintigste eeuw door latere generaties van de familie Hardenbroek verder werd aangevuld. De relatie van het talrijke archiefmateriaal van aanverwante en gerelateerde families tot het hoofdbestanddeel van dit archief, dat van de familie Hardenbroek, wordt in de kopnoten van de opeenvolgende hoofdrubrieken in hoofdstuk 2 van de inventaris nader toegelicht. Hier zal een poging worden ondernomen de structuur van het archief op hoofdlijnen te duiden. Een schematische weergave daarvan is opgenomen in bijlage 3.
Familie Hardenbroek, oudste gedeelte
Johan Louis van Hardenbroek
1010 Huis Hardenbroek
Inleiding
Archiefvorming
Johan Louis van Hardenbroek
Een volgende belangrijke schakel in de vorming van het archief is Johan Louis van Hardenbroek (1691-1748), de oudste zoon van Gijsbert Johan en Anna Maria. Uit het huwelijk met zijn eerste vrouw, Johanna Charlotte van Renesse van Lockhorst (overleden 1723), had hij twee zoons: Gijsbert Jan (1719-1788) en Johan Adolf (1721-1791), over wie later meer. Bij zijn tweede vrouw, Adriana Pompe van Meerdervoort (overleden 1763), kreeg hij zes kinderen, van wie de meesten jong overleden.
Van Johan Louis is een substantieel persoonlijk archief bewaard met een grote hoeveelheid, meest ambtelijke stukken. Na een loopbaan als officier bij de Admiraliteit van Amsterdam werd hij later als lid van de Staten van Utrecht afgevaardigd als bestuurder in dit college. Van zijn vader erfde hij het bezit van Hindersteyn, maar in 1713 verkocht hij dit huis. Pas twintig jaar later kocht hij een andere ridderhofstad aan, het huis Te Vliet bij Lopikerkapel.
In 1729 werd hij de erfgenaam van het archief van de familie Van Matenesse, dat eerder had berust bij zijn tante Florentina van Matenesse (1665-1729). Als minderjarige was zij in 1670 de enige erfgenaam van de bezittingen van haar familie. In 1680 trad zij in het huwelijk met Johan van Hardenbroek (1644-1695), een broer van Gijsbert Johan. Leden van de familie Van Matenesse waren lid van de ridderschap van Holland en bekleedden functies in de Raad van State en de Staten-Generaal. Tegenwoordig berust in het archief van huis Hardenbroek nog slechts een klein gedeelte van het archief van deze familie. *  Geen stukken zijn bewaard van het huis Sterkenburg, waarvan het bezit eveneens aan Florentina was toegevallen maar waarvan zij in 1725 noodgedwongen afstand moest doen. *  Wel vinden we stukken van de familie Van Aeswijn, die deze ridderhofstad tot 1669 in eigendom hadden.
Familie Van Renesse van Lockhorst
Families De Casembroot, Van Ledenberg en Van Lockhorst
Gijsbert Jan van Hardenbroek (1719-1788)
Johan Adolf van Hardenbroek
De drie zonen van Johan Adolf van Hardenbroek
De nazaten van Gijsbert Carel Duco d´Aumale van Hardenbroek
Beheer en ordening van het archief
Verwerving en inventarisatie
Verantwoording van de bewerking
Afkortingen
Bijlagen
1. Lijst van eigenaren van huis en heerlijkheid Hardenbroek
2. Genealogische schema's
Erfgoedstuk
3. Schematisch overzicht van de vorming van het huisarchief Hardenbroek
N.B. Het huisarchief van Hardenbroek bestaat uit een veelheid aan archiefbestanden die in de loop van de tijd door verschillende actoren zijn gevormd. Door huwelijk en vererving ontstond in de loop der tijden niet alleen een archief van de familie en het huis Hardenbroek, maar werd dit geheel ook verrijkt met archieven van aanverwante families en van huizen en heerlijkheden die door aankoop of vererving in handen kwamen van leden van de familie Van Hardenbroek. Tegelijkertijd zijn van tijd tot tijd ook weer bezittingen, al dan niet met bijbehorend archiefmateriaal, van de hand gedaan. De optelsom van dit geheel is hieronder in opeenvolgende clusters weergegeven. In dit overzicht worden alleen de belangrijkste aanverwante families genoemd. Hierin staan ook alle actoren vermeld waarvan heden ten dage geen archief niet meer is aangetroffen of waarvan het archief tegenwoordig elders wordt bewaard.
4. Eigentijdse ordening van archivalia van Johan Adolf van Hardenbroek (1721-1791) met betrekking tot zijn militaire loopbaan
N.B. Johan Adolf van Hardenbroek stelde in 1779 een inventaris samen van stukken met betrekking tot zijn militaire loopbaan, inv.nr. 1709. Hij bracht op bijna alle daarin vermelde stukken een inventarisnummer aan. De verzameling is niet compleet overgeleverd. De stukken eruit zijn in de huidige inventaris geplaatst in de relevante subrubrieken. De lijst hieronder biedt een concordantie tussen de stukken in de achttiende-eeuwse inventaris en hun huidige nummering.
5. Concordanties en herkomst
Erfgoedstuk

Kenmerken

Datering:
1353-1995
Toegangstitel:
Inventaris van het archief van huis Hardenbroek 1353-1995 (2013)
Auteur:
door C.A. van Kalveen†, m.m.v. K. van Vliet, O.M.D.F. Vervaart en T.L.H. van de Sande
Datering toegang:
2019
Openbaarheid:
Volledig openbaar
Rechtstitel:
Het archiefblok bevat archiefbescheiden met verschillende rechtstitels
Omvang:
42 m
Rubrieken:
Categorie: