Mijn Studiezaal (inloggen)
1294
Dienst van het kadaster en de openbare registers in de provincie Utrecht
Inleiding
Dienst van het kadaster en de openbare registers in de provincie Utrecht
Vorming van de archieven
Lotgevallen van de archieven
Verantwoording van de inventarisatie
1294 Dienst van het kadaster en de openbare registers in de provincie Utrecht
Inleiding
Verantwoording van de inventarisatie
laatste wijziging 10-03-2021
In de onderhavige inventaris zijn behalve de in 2002 ten kantore van het kadaster geïnventariseerde archiefbestanddelen ook de reeds eerder bij Het Utrechts Archief ondergebrachte stukken opgenomen. Al deze onderdelen zijn door ondergetekende geïntegreerd tot één inventaris en voorzien van een inleiding en een aparte handleiding.
Tot de stukken die al eerder werden overgebracht behoren archiefbescheiden van de Inspecteur voor het Kadaster 1826-1838, gedeelten uit de aanvulling op het archief van de hypotheken en het kadaster te Amersfoort en Utrecht, en gedeelten uit de collectie Van der Neut. Van de laatste twee onderdelen is niet alles overgenomen. De overgebleven stukken horen in het archief van de Controleur van de Grondbelasting thuis. * Omdat de werkzaamheden voor grondbelasting en het kadaster in de periode 1811-1832 vaak sterk met elkaar verbonden zijn, was het moeilijk om een duidelijk onderscheid te maken. Het uiteindelijke gehanteerde criterium was de vraag of er vooral sprake is van schatting en taxatie (grondbelasting) of van bepaling van grenzen, afmetingen en eigenaars (kadaster).
Om de belangrijke band met het archief van de Hypotheekbewaarders te Utrecht en Amersfoort 1811-1838 aan te geven, is voorafgaande aan de eigenlijke inventaris een pro-memorie-afdeling opgenomen die naar die inventaris verwijst.
De hoofdcesuur van de inventaris ligt bij 1832. Dat is het jaar waarin alle voorbereidende werkzaamheden voor de totstandbrenging van het kadaster zijn afgerond en het kadaster officieel in gebruik is genomen. Na 1832 ligt de nadruk op de bijhouding. De samenvoeging van de kadasterkantoren met die van de hypotheekbewaarder in 1838 heeft niet tot een wijziging in de kadastrale administratie geleid. De hypothecaire en de kadastrale boekhouding worden ieder in een aparte hoofdrubriek beschreven. Er is op het niveau van de hoofdrubrieken geen scheiding aangebracht tussen de arrondissementen Amersfoort en Utrecht vóór 1964. Een belangrijke reden hiervoor is dat ook bij het kadaster zelf de oudere registers na 1964 in het gebruik als één geïntegreerde serie werden behandeld. De oudste leggers stonden bijvoorbeeld voor de hele provincie op alfabetische volgorde van plaatsnaam. Op het niveau van de stukken is, daar waar dat van belang is, wel duidelijk aangegeven om welk arrondissement het gaat.
Bij de formulering van de beschrijvingen van specifieke registers is dankbaar gebruik gemaakt van de inventaris op de archieven van het kadaster in de provincie Overijssel van de hand van mw. drs. S. Kooijman.
Bij de kadastrale legger en de registers 71 komt het af en toe voor dat enkele gemeenten samen in één band bij elkaar zijn gebonden, ook als ze geografisch niet bij elkaar in de buurt liggen. Hoewel ze fysiek een eenheid zijn gebleven, zijn de beschrijvingen apart van elkaar te vinden op alfabetische volgorde van gemeentenaam. Er is geen gebruik gemaakt van blanco nummers. Als een inventarisnummer meerdere malen voorkomt, dan is er sprake van zo’n combinatie.
De oorspronkelijke minuutplans, vervolgminuutplans en vervallen bijbladen worden op de daarvoor logische plekken in deze inventaris kort genoemd. Zij zijn echter in een afzonderlijke toegangen uitgebreid beschreven (toegangnrs. 1295-1, 1295-2 en 1295-3).
Het Utrechts Archief werkt mee aan twee projecten ten behoeve van een gemakkelijke raadpleging door een breed publiek van de Oorspronkelijke Minuutplans en de Oorspronkelijke Aanwijzende Tafels 1832. Ten eerste is dat de Kadastrale Atlas Provincie Utrecht. In deze serie verschijnt regelmatig een gedrukte uitgave van de oorspronkelijke minuutplans en de OAT van een bepaalde gemeente. Deze is voorzien van een uitgebreide inleiding op de totstandkoming van het kadaster en de lokale topografische geschiedenis van de betreffende plaats. Sinds 2007 verschijnen sommige van deze uitgaven ook digitaal. Ten tweede is er het landelijke project ‘De Woonomgeving’. Op www.dewoonomgeving.nl zijn alle OAT’s en minuutplans, dus ook die van de provincie Utrecht, digitaal in kleur raadpleegbaar.
Aanwijzingen voor het gebruik
Literatuurlijst
laatste wijziging 21-08-2023
9.673 beschreven archiefstukken
328 gedigitaliseerd
totaal 56.579 bestanden
Inventaris
laatste wijziging 21-08-2023
9.673 beschreven archiefstukken
328 gedigitaliseerd
totaal 56.579 bestanden
Bijlagen
1. Overzicht van de voornaamste wet- en regelgeving
2. Kadastrale gemeenten per arrondissement
3. Kadastrale gemeenten die van provincie zijn veranderd
4. Overzicht van gescande registers en kaarten
laatste wijziging 21-08-2023
9.673 beschreven archiefstukken
328 gedigitaliseerd
totaal 56.579 bestanden
Kenmerken
Datering:
1812-1987
Toegangstitel:
Inventaris van de archieven van de dienst van het kadaster en de openbare registers in de provincie Utrecht 1812-1987 (1997)
Auteur:
M.J.G.A. Barthels en F. Tuinstra
Datering toegang:
2002
Datering bewerking:
2007, 2021
Openbaarheid:
Volledig openbaar
Rechtstitel:
Overbrenging van een overheidsarchief
Omvang:
1.089 m
Categorie:
laatste wijziging 21-08-2023
9.673 beschreven archiefstukken
328 gedigitaliseerd
totaal 56.579 bestanden
