Archieven Het Utrechts Archief Het Utrechts Archief

Uw zoekacties: Familie Wolleswinkel

39 Familie Wolleswinkel

Uitleg bij archieftoegang

Een archieftoegang geeft uitgebreide informatie over een bepaald archief.

Een archieftoegang bestaat over het algemeen uit de navolgende onderdelen:

• Kenmerken van het archief
• Inleiding op het archief
• Inventaris of plaatsingslijst
• Eventueel bijlagen

De kenmerken van het archief zijn o.m. de omvang, vindplaats, beschikbaarheid, openbaarheid en andere.

De inleiding op het archief bevat interessante informatie over de geschiedenis van het archief, achtergronden van de archiefvormer en kan ook aanwijzingen voor het gebruik bevatten.

De inventaris of plaatsingslijst is een hiërarchisch opgebouwd overzicht van beschreven archiefstukken. De beschrijvingen zijn formeel en globaal. Het lezen en begrijpen van een inventaris behoeft enige oefening en ervaring.

Bij het zoeken in de inventaris wordt de hiërarchie gevolgd. De rubrieken in de inventaris maken deel uit van de beschrijving op een lager niveau. Komt de zoekterm in een hoger niveau voor, dan voldoen onderliggende niveaus ook aan de zoekvraag.

beacon
 
 
Inleiding
Familie Wolleswinkel
39 Familie Wolleswinkel
Inleiding
Familie Wolleswinkel
De familie Wolleswinkel (oorspronkelijk Wolfswinkel) stamt van het goed het Olde of Kleine Wolfswinkel te Renswoude en komt in 1786 in bezit van De Melm (tot omstreeks 1745 Orderoort of Aarderoort genoemd) te Renswoude door het huwelijk van Lubbert Willemsen van Wolfswinkel (1762-1809) met de laatste telg van de familie Van Aarderoort, Cornelia Cornelissen (1745-1823). Deze woonde als weduwe van Teunis Jansen op De Melm en bezat voorts nog enkele goederen te Renswoude en Woudenberg.
Het archief bevat voor het overgrote deel akten betreffende aankomst en beheer van het goederenbezit van de familie van Aardenoort, overgaande in de familie Wolleswinkel. Het strekt zich uit over de periode 1674 tot 1950. Het archief is gevormd op de hofstede De Melm vanaf 1674.
In dat jaar trouwde Cornelis Thijssen, die afkomstig was van de Groep onder Amerongen, met Marritgen Jansdr., die als weduwe van Wulf Woutersz, al op De Melm woonde. Hun nakomelingen wonen nog steeds op De Melm, thans bestaande uit drie veeteeltbedrijven elk ter grootte van circa 20 hectaren.
Als afsluitingsdatum voor het archief is ongeveer het tijdstip gekozen van scheiding van de nalatenschap van Jan Teunis Wolleswinkel (1874-1945), omdat de splitsing in drie boerderijen toen definitief tot stand kwam. Er ontstonden als het ware drie nieuwe archiefvormende eenheden: De Oude Melm, Aerderoort (gebouwd in 1933) en De Nieuwe Melm (gebouwd in 1950-1952, met inbegrip van De Kleine Melm, gebouwd in 1908). Omdat het archief de neerslag is van het beheer van De Melm sinds 1874, zou hier archieftechnisch gesproken kunnen worden van een `huisarchief'. Toch is bij de inventarisatie gekozen voor de opzet als `familiearchief'. Dit evenwel niet alleen omdat voor een boerderijarchief de term `huisarchief' wat pretentieus is. In de eerste plaats is het steeds dezelfde familie die de boerderij bestierde, namelijk de uitgestorven familie Van Aarderoort via de vrouwelijke lijn overgaande in de familie Wolleswinkel. Voorts betreffende archiefstukken voor een groot deel andere goederen dan de Melm, die er in de loop ver tijd zijn bijgekomen. Tenslotte wordt het archief in verscheidene plaatselijke publikaties aangehaald als `familie-archief Wolleswinkel op De Melm'.
Door de vele sterfgevallen in de familie Van Aarderoort blijft het goederenbezit tot het overlijden van Cornelia Cornelissen in 1823 bij elkaar. Daarna volgt een splitsing tussen haar twee zoons uit haar tweede huwelijk: Willem Cornelis Wollewinkel (De Melm, Klein Overeem en de tiend van Groot Wagensveld) en Cornelis Wolswinkel (Voskuilen onder Woudenberg en land te Bunschoten). Laatstgenoemde heeft een omvangrijk nageslacht te Woudenberg en omgeving. Het nageslacht van eerstgenoemde wordt in de bijlagen opgesomd.
Zijn zoon Jan Wolleswinkel (1817-1877) koopt in 1841 de hofstede Groot Abbelaar te Renswoude. Bij deze transactie werden retroakten overgeleverd van de in de schulden geraakte familie Overeem. Deze zijn opgenomen onder de afdeling Stukken van zakelijke aard, ook wanneer het persoonlijke stukken betreffen. Deze indeling is toegepast bij het goed Wolfswinkel, waaronder een enkel stuk betreffende het voorgeslacht van Lubbert Willemsen van Wolfswinkel wordt vermeld.
Daarentegen zijn de archivalia betreffende verpondings- en successiebelasting, die meestal de goederen in hun totaliteit aangaan onder de persoonlijke stukken opgenomen.
Het archief heeft eeuwenlang op de huiszolder en later op de badhuiszolder van De Melm gestaan in een eikenhouten kistje, dat wegens sterke aantasting door schimmel moest worden verwijderd. In 1965 werd het archief voorlopig geïnventariseerd door S. Laansma ten behoeve van zijn boek Uit de historie van Renswoude. Een groot aantal 19e eeuwse stukken waren daarbij niet betrokken en werden in 1967 in een supplement toegevoegd (zie inv.nr. 169).
De stukken betreffende Jan Teunis Wolleswinkel (1874-1945), die nog in bezit waren van J.T. Wolleswinkel jr., thans wonende op De oude Melm, werden ten behoeve van de inventarisatie afgestaan. Hieronder zin begrepen enkele stukken betreffende zijn kinderen, daterende van voor de boedelscheiding.
Stukken betreffende de hofstede Klein Overeem, door Petertje Wolleswinkel na haar huwelijk met Cornelis Johannes Schimmel meegenomen, zijn door diens gelijknamige kleinzoon te Barneveld afgestaan ten behoeve van de volledigheid van het archief (inv.nrs. 122, 145, 147 en 149). Hetzelfde geldt voor de persoonlijke stukken betreffende Petertje Wolleswinkel (inv.nrs. 64, 66-69) en inv.nr. 55.
Inv.nrs. 107-110 betreffende Maria Jochemsen, geb. van Eck zijn afkomstig van haar achterkleinzoon W. Evertse te Lunteren.
De eesrte bijlage bevat de genealogie (stamboom) van de uitgestorven familie Van Aarderoort. Hierbij dienen twee opmerkingen te worden gemaakt. Allereerst bedenke men, dat de familienaam Van Aarderoort weliswaar frequent, maar niet als enige in zwang was bij de familie. Verschillende leden van de familie komen soms met patronymicum, soms als Van Orderoort of Aderoort e.d. in de bronnen voor. Voorts is de familie al na generatie III in mannelijke lijn uitgestorven. Generatie IV en V zijn een vervolg in vrouwelijke lijn, die minder opvallend is, omdat de achternaam Van Aarderoort werd gecontinueerd.
De tweede bijlage geeft de stamreeks van het geslacht Wolleswinkel, aanvankelijk Swart geheten, overgaande in een parenteel (overzicht van alle afstammelingen) van Willem Cornelis Wolleswinkel (1788-1864).
Voor nadere bijzonderheden betreffende deze families moge verwezen worden naar mijn Kroniek van een Saskische boerenhofstede (eigen uitgave; Renswoude, 1973; 102 blz., met afbeeldingen). Het archief is in 1982 bij het Rijksarchief in Utrecht in bewaring gegeven.
Bewerkingsgeschiedenis
Bijlagen
Genealogie van de familie Van Aarderoort
Stamreeks van de familie Wolleswinkel met parenteel van Willem Cornelis Wolleswinkel
Erfgoedstuk

Kenmerken

Datering:
1674-1950 (1978)
Toegangstitel:
Inventaris van het archief van de familie Wolleswinkel 1674-1950 (1978)
Auteur:
E.J. Wolleswinkel
Datering toegang:
1983
Datering bewerking:
2010
Openbaarheid:
Stukken jonger dan 50 jaar slechts ter inzage na toestemming inbewaargever
Rechtstitel:
Opneming in beheer van een particulier, niet in eigendom verkregen
Omvang:
0,81 m oude verpakking
Rubrieken:
Thema trefwoorden: