Archieven Het Utrechts Archief Het Utrechts Archief

Uw zoekacties: Verzameling doop-, trouw- en begraafregisters

45 Verzameling doop-, trouw- en begraafregisters

Uitleg bij archieftoegang

Een archieftoegang geeft uitgebreide informatie over een bepaald archief.

Een archieftoegang bestaat over het algemeen uit de navolgende onderdelen:

• Kenmerken van het archief
• Inleiding op het archief
• Inventaris of plaatsingslijst
• Eventueel bijlagen

De kenmerken van het archief zijn o.m. de omvang, vindplaats, beschikbaarheid, openbaarheid en andere.

De inleiding op het archief bevat interessante informatie over de geschiedenis van het archief, achtergronden van de archiefvormer en kan ook aanwijzingen voor het gebruik bevatten.

De inventaris of plaatsingslijst is een hiërarchisch opgebouwd overzicht van beschreven archiefstukken. De beschrijvingen zijn formeel en globaal. Het lezen en begrijpen van een inventaris behoeft enige oefening en ervaring.

Bij het zoeken in de inventaris wordt de hiërarchie gevolgd. De rubrieken in de inventaris maken deel uit van de beschrijving op een lager niveau. Komt de zoekterm in een hoger niveau voor, dan voldoen onderliggende niveaus ook aan de zoekvraag.

beacon
 
 
Inleiding
De registratie
De overbrenging van de registers
De inventarisatie
45 Verzameling doop-, trouw- en begraafregisters
Inleiding
De inventarisatie
Het K.B. van 31 mei 1929 voorzag in de mogelijkheid dat gemeenten met een eigen archivaris en een eigen doelmatig archiefdepot de over te brengen bescheiden naar het rijksarchief vervolgens in bewaring konden nemen, waarvan in de provincie Utrecht aanvankelijk alleen de gemeente Utrecht gebruik maakte. Het K.B. legde de rijksarchivarissen tevens de verplichting op de bescheiden binnen vijf jaar te inventariseren, waarmee in Utrecht R. van Royen werd belast. In 1930 verscheen diens Beschrijving van de doop , trouw begraafboeken, overlijdensregisters enz. in de provincie Utrecht, daterende van voor de invoering van den burgerlijken stand, zijnde een inventaris van alle registers en andere bescheiden, die op grond van het K.B. naar het rijksarchief in Utrecht waren overgebracht inklusief die, welke de stad Utrecht betroffen. Om verschillende redenen bleek de inventaris van Van Royen in de praktijk een slechte wegwijzer voor het fonds. In de eerste plaats ging hij uit van de gerechten, terwijl de kaart van de hervormde gemeenten en zeker die van de katholieke staties in het geheel niet met de gerechtelijke kaart samenvielen. In de tweede plaats stonden op die manier de stukken van de verschillende kerken en van de gerechten op een verwarrende wijze door elkaar. In de derde plaats tenslotte gaf de inventarisator aan één register, dat zowel gegevens over doop, huwelijk en lidmaten bevatte, drie afzonderlijke nummers, maar kende hij daarentegen slechts één nummer toe aan de doopregistratie, die zich bijvoorbeeld over 4 delen uitstrekte, waarin dan ook nog de huwelijken waren geregistreerd.
De nieuwe inventaris wijkt op verschillende punten af van die van Van Royen. Gebroken is met het samen bewaren van kerkelijke en gerechtelijke registers, zoals dat sinds het K.B. van 31 mei 1929 gebruikelijk was. De huwelijksregisters van het gerecht zijn overgebracht naar de rechterlijke archieven van dorpen en steden, waar zij in hun verband met andere zaken van voluntaire jurisdiktie zijn teruggebracht. De registers van overledenen opgemaakt door de belastingontvangers ingevolge art. 25 van de ordonnantie op het recht van suksessie, van 4 okt. 1805 zijn ondergebracht in een afzonderlijk fonds, bevattende de archieven van de ontvangers van deze belasting over de periode 1806-1817. De kerkelijke registers die overbleven, zijn in twee hoofdafdelingen gescheiden: protestanten en katholieken. De protestantse kerken omvatten naast de hervormde gemeenten alleen de evangelische broedergemeente te Zeist en de katholieke kerken naast de roomskatholieke staties alleen de oud katholieke parochies te Oudewater en Polsbroek. De kerkelijke diversiteit is des te eenvoudiger daar de registers van Utrecht (met Zuilen) aan het gemeentearchief in Utrecht en die van Amersfoort (met Hoogland) aan dat van Amersfoort in bewaring zijn gegeven. Zij zijn buiten deze inventaris gehouden en daarmee ook de neerslag van de registratie bij Lutheranen, Doopsgezinden, Remonstranten en Joden, die in de provincie Utrecht alleen in genoemde steden werd aangetroffen.
De inventaris bevat zowel de registers in het rijksarchief bewaard in de verzameling doop huwelijks (lidmaten ) en begraafregisters, als de zich nog in de kerkelijke archieven bevindende registers, die omstreeks 1811 niet zijn ingeleverd. Dit laatste overigens met uitzondering van afschriften. In verband met de fotokopiëring van de registers, die sinds 1970 plaats vond, zijn alle registers doorlopend genummerd, met dien verstande, dat de registers, die nog eigendom zijn van de kerken, in de nummering voorzien zijn van een asterix en niet voorzien van de materiële aanduiding (1 deel e.d.). Dit betekent dat ook de lidmatenregisters, die in principe buiten de overbrenging in 1811 vielen en dus ook buiten het K.B. van 31 mei 1929, alle zijn opgenomen, hoewel er zich maar weinige in de eigenlijke verzameling bevinden. Wanneer de registers wel eigendom van de kerk zijn gebleven, maar door in bewaargeving van het kerkelijk archief toch in het rijksarchief berusten, is dit afzonderlijk aangegeven.
Bewerkingsgeschiedenis
Inventaris
Bijlage
Concordantie
N.B. Het betreft een concordantie op R. van Royen, Beschrijving van de doop-, trouw-, begraafboeken, overlijdensregisters enz. in de provincie Utrecht, dateerende van voor de invoering van den burgerlijken stand ('s-Gravenhage 1930) en op H. Brouwer, Beschrijving van de doop-, trouw-, begraafboeken, benevens van de registers van overledenen enz. in de provincie Zuid-Hoalland, dateerende van voor de invoering van den burgerlijken stand ('s-Gravenhage 1929), tevens het supplement op laatstgenoemde ('s-Gravenhage 1959).
Erfgoedstuk
Erfgoedstuk

Kenmerken

Datering:
(1620) 1624-1811 (1871)
Toegangstitel:
Inventaris van de verzameling doop-, huwelijks-, (lidmaten-) en begraafregisters van kerken in de provincie Utrecht (1620) 1624-1811 (1871)
Auteur:
S.A.L. de Graaff
Datering toegang:
1985
Datering bewerking:
2010
Openbaarheid:
Volledig openbaar
Rechtstitel:
Overbrenging van een overheidsarchief
Omvang:
7,26 m zuurvrije dozen; 0,1 m standaardberging