Van het familiearchief Van Geuns, zoals dit nu berust bij de Gemeentelijke Archiefdienst van Utrecht, werd het overgrote deel in 1975 in bewaring gegeven door J.J.H. van Geuns. Op deze overdracht volgden diverse aanvullingen. In 1977 werden door mevrouw L. Vos-Terken namens het Biohistorisch Instituut der Rijksuniversiteit Utrecht twee brieven in bewaring gegeven. Een aanvulling uit 1983, bestaande uit een briefwisseling tussen Matthias van Geuns en zijn zoon Jacob, werd in bewaring gegeven door Sebastiaan Hendrik van Geuns. Een aanvulling uit 1984 is afkomstig uit de nalatenschap van S.J. van Geuns en werd overgedragen door D. Dunlop. Een aanvulling uit 1986, bestaande uit een collectie brieven, werd aangetroffen tussen de nagelaten papieren van D. Dunlop en door zijn weduwe overgedragen. In 1989 werd een aantal bescheiden, voornamelijk betreffende Matthias van Geuns en oorspronkelijk afkomstig van mevrouw Van Geuns-Ingenhousz, overgedragen door mevrouw Vos-Terken. In 1990 tenslotte konden stukken worden geacquireerd van de heer J.E. de Jongh betreffende de familie Roos, Steven Jan van Geuns en de dichter Jan Jacob van Geuns, en van het Gemeentearchief te Amsterdam betreffende Matthias van Geuns Jbzn. (2.1.14).

In het archief bevindt zich naast de archivalia Van Geuns een groot aantal bescheiden afkomstig van aanverwante families, door huwelijk en vererving hierin terechtgekomen. Wat betreft de meeste van deze families gaat het om slechts enkele stukken. Een uitzondering hierop vormen de families Van Royen en Roosendael, waarvan een zodanige hoeveelheid stukken aanwezig is, verspreid over meerdere generaties, dat van aparte gedeponeerde familiearchiefjes gesproken kan worden.

De familie Van Royen behoorde tot de aanzienlijke families binnen Utrecht. Verschillende leden van deze familie vervulden functies in het stadsbestuur. De oorsprong van de familie Roosendael lag in Duitsland. De in dit verband relevante familietak vestigde zich in de zeventiende eeuw in 's-Hertogenbosch.

Het merendeel van de archivalia Van Royen kwam terecht bij de familie Van Geuns met de erfenis die Steven Jan Matthijs van Geuns in 1812 ontving van zijn oudtante van moederskant Sara Jacoba Elisabeth van Royen. Het betreft stukken van een viertal generaties over de periode 1651-1812 (1814). Een deel van de onder de familie Van Royen beschreven stukken was afkomstig van Joan Henrik de Vlieger en Anna Catharina van Royen en werd geërfd door hun kleinzoon Steven Jan Matthijs van Geuns.

De bescheiden van de familie Roosendael kwamen bij het archief Van Geuns door het huwelijk van Steven Jan Matthijs van Geuns met Jacoba Roosendael, die de papieren van haar familie erfde. Het betreft stukken over de periode 1711-1908.

Het archief is, voor zover daarvan bij een familie-archief al sprake kàn zijn, niet compleet. Over verlies van enige omvang of bewuste vernietiging zijn geen aanwijzingen, maar reeds de heer Dunlop vermeldt in een voorwoord bij zijn voorlopige inventaris (zie onder verantwoording van de inventarisatie) dat in het verleden een aantal bescheiden aan diverse openbare instellingen is geschonken. Onderzoek bij een aantal relevante instellingen leerde, dat inderdaad een niet onbelangrijke hoeveelheid archivalia-Van Geuns elders berust, met name bij de Bibliotheek van de Universiteit van Amsterdam, en verder onder meer bij de Universiteitsbibliotheek en het Universiteits Museum te Utrecht. Het betreft voornamelijk manuscripten en brieven op wetenschappelijk gebied van Matthias van Geuns en zijn zoon Steven Jan. Daarnaast berusten, ondanks gerichte acquisitie, nog archivalia in particulier bezit. Van een deel van deze stukken zijn fotokopieën in het archief aanwezig en in deze inventaris beschreven.

Tijdens de inventarisatie is niet vernietigd. De omvang van het archief is 7 m1.
Het archief is openbaar, met dien verstande dat stukken jonger dan vijftig jaar eerst na verkregen toestemming der eigenaars ter inzage mogen worden gegeven.

Het belang van het archief betreft in de eerste plaats de vele stukken van wetenschappelijke aard die het nog bevat, ondanks de genoemde schenkingen aan andere instellingen. Dit geldt natuurlijk vooral de manuscripten en brieven van Matthias van Geuns (1735-1817) en zijn zoon Steven Jan (1767-1795), maar ook de vele proefschriften van zowel leden van de familie Van Geuns als van de aanverwante families. Ten tweede is het archief interessant vanwege de grote hoeveelheid egodocumenten die het bevat. Van met name de families Van Geuns en Roosendael zijn veel brieven, reisverslagen e.d. bewaard gebleven.