Eerste bioscoopvoorstelling

Bij zijn eerste bioscoopvoorstelling in Utrecht moet exploitant Slieker nog heel wat toelichten. Want hoe leg je aan nietsvermoedende bezoekers uit wat een film precies is? Slieker omschreef het als volgt aan zijn onwetende publiek:

"Series fotografische momentopnamen worden op natuurlijke grootte in al hun kleurenpracht met kolossale snelheid weergegeven, zoodat straattooneeltjes, watervallen, stadsgezichten, 't komen en gaan van sneltreinen, enz. enz. natuurgetrouw worden weergegeven."

Na 1896 wordt het bekijken en ook het maken van film bij de Utrechters steeds populairder.  

Bijzondere filmbeelden jaren ’20 en ‘60

Een van de mooiste films van Utrecht werd in de jaren twintig gemaakt door cinemapionier Willy Mullens. "Hij kreeg een cameraman zover dat hij  met gevaar voor eigen leven bovenop een tram klom om de stad tijdens een rondrit te filmen", aldus Lloyd Davies, filmspecialist van Het Utrechts Archief. De unieke film van Mullens geeft een prachtig beeld van de stad in die tijd. De kern van de collectie films van Het Utrechts Archief wordt gevormd door de gefilmde jaarverslagen die Henk Gomersbach gedurende een lange reeks van jaren heeft vervaardigd in opdracht van het vroegere Gemeentelijk Energie en Vervoersbedrijf (Gevu).

 Wil je meer historische films online bekijken? Ga dan direct naar onze collectie films. 

Op zoek naar historische films van Utrecht

Lloyd reist voor Het Utrechts Archief het hele land af om Utrechtse filmbeelden veilig te stellen. Hij zoekt naar antieke opnamen, maar ook naar moderne amateurbeelden op film en video van bijvoorbeeld de sportclub, werkplaats of een koninklijk bezoek. Vooral het oudste filmmateriaal is erg kwetsbaar. "Zo was ik een keer bij een echtpaar op hun boerderij in Groningen. Mevrouw haalde een metalen blik met een hoogst ontvlambare nitraatfilm tevoorschijn. Een wonder dat deze film, met beelden van de Utrechtse koninginnendagviering in 1923, nooit in vlammen is opgegaan. De film wordt nu bewaard bij een temperatuur onder de 10 graden, zodat we hem kunnen digitaliseren en zeker weten dat ook de volgende generaties ervan kunnen genieten."

 

Eigen materiaal aanleveren?

In onze bioscoopzaal op de Hamburgerstraat kun je die beelden in een doorlopende voorstelling zien. Maar de filmcollectie van het Utrechts Archief is volgens Lloyd nog lang niet compleet. Hij maakt daarom in opdracht van Het Utrechts Archief zelf af en toe nieuwe filmbeelden. En er is ruimte voor meer! Lloyd: "We hebben bijvoorbeeld weinig film die binnenshuis gemaakt is, terwijl we juist graag zien hoe de mensen vroeger woonden. En ook uit WO II is maar weinig film beschikbaar: de bezetter verbood het maken van opnamen, waardoor de mensen hun laatste filmrolletjes spaarden tot de bevrijding".

>>Vanaf 29 maart 2018 presenteert Het Utrechts Archief een tentoonstelling over historische filmbeelden in Utrecht.