Op vrijdag 25 januari lanceert het Huygens ING de Digitale Charterbank Nederland in Het Utrechts Archief. Deze nieuwe website ontsluit in één keer meer dan 170.000 middeleeuwse oorkonden die in Het Utrechts Archief en andere Nederlandse archieven worden bewaard.

Dankzij de Digitale Charterbank Nederland (DCN) kan iedereen voortaan online op één plek vele tienduizenden oorkonden, oftewel charters, doorzoeken. Ze zijn te doorzoeken op onder andere datum, land, streek, plaats of familie. Toekomstige wijzigingen of aanvullingen door de archieven verschijnen vanzelf op de website. Van 24.000 oorkonden is ook een afbeelding in hoge resolutie beschikbaar.

Meer dan 25.000 van de ontsloten charters zijn afkomstig uit het zeer rijke oorkondenbestand van Het Utrechts Archief.

Middeleeuwse geschiedenis

Voor de bestudering van de middeleeuwse geschiedenis zijn oorkonden van groot belang: ze geven informatie over bestuurlijke zaken of rechtshandelingen als de overdracht van goederen. Daarmee vormen oorkonden een bron van kennis over bijvoorbeeld het landsbestuur, internationale handel en rechtspraak. Maar ook voor genealogisch onderzoek zijn ze van groot belang. De oudste origineel bewaarde charters dateren uit de late 10e en 11e eeuw en zijn te vinden in de archieven van kerkelijke instellingen zoals die van de Utrechtse bisschoppen en kapittels. Ook in de archieven van de vele middeleeuwse steden zijn talloze oorkonden bewaard gebleven. De vroegste voorbeelden daarvan bevinden zich in het Utrechts Stadsarchief, waar vanaf de stadsrechtverlening in 1122 bijna alle ontvangen privileges nog in origineel bewaard zijn gebleven. Eeuwenlang werden die met zorg bewaard in een speciale kist in de Catharijnepoort, later in een speciale archiefkast op het Stadhuis.

Lancering

Tijdens een colloquium introduceert het Huygens ING dit nieuwe platform en zullen enkele vooraanstaande onderzoekers hun eerste bevindingen toelichten. Sprekers zijn Kaj van Vliet (rijks- en gemeentearchivaris van Het Utrechts Archief), Els De Paermentier (hoogleraar Universiteit Gent), Hans Mol (hoogleraar Universtiteit Leiden/Fryske Akademy), Ronald van der Spiegel (onafhankelijk onderzoeker), Karel Engbers (DE REE Archiefsystemen), Rik Hoekstra (software engineer Huygens Instituut voor Nederlandse Geschiedenis) en Jan Burgers (hoogleraar Universiteit van Amsterdam en senioronderzoeker Huygens Instituut voor Nederlandse Geschiedenis).

De website is tot stand gekomen in samenwerking met De Ree Archiefsystemen en de Nederlandse archiefdiensten.

De lancering werd ook uitgebreid besproken in het 8-uur journaal (minuut 19), aan de hand van stukken uit Het Utrechts Archief