De stadsrechten, stadsrekeningen, lijsten met namen van de vroegere inwoners van Utrecht, prachtige oorkonden en duizenden andere middeleeuwse bronnen uit het Utrechtse Stadsarchief zijn vanaf 2 juni 2020 via internet te raadplegen. De afgelopen jaren is hard gewerkt aan het behoud en de digitalisering van de belangrijkste historische collectie van de stad Utrecht. Op 2 juni, de dag waarop de stad precies 898 jaar geleden stadsrechten kreeg, is deze collectie online gepubliceerd.

Het Stadsarchief: een tipje van de sluier

De digitale collectie van het Stadsarchief bevat ruim 147.000 scans over de meest uiteenlopende onderwerpen. In dit filmpje vertellen vier experts over hun favoriete stukken. U ziet:

- Kaj van Vliet: middeleeuwenkenner en oud-archivaris van Het Utrechts Archief
- Elly Pouwels: restaurator van Het Utrechts Archief
- René de Kam: historicus en conservator van Het Centraal Museum
- Floortje Tuinstra: archivaris van Het Utrechts Archief 

 

Het oudste stadsarchief van Nederland

Er zijn in Nederland vele stadsarchieven bewaard gebleven, maar geen daarvan gaat zo ver terug in de tijd als het Stadsarchief van Utrecht. Daarmee is deze verzameling van onschatbare waarde voor Utrecht en voor landelijk en internationaal onderzoek. Nadat Utrecht stadsrechten ontving in 1122, groeide het uit tot de grootste stad van de noordelijke Nederlanden. Vanaf het begin vormde het stadsbestuur archieven, die ook redelijk volledig bewaard zijn gebleven. Ook geeft het archief veel informatie over het dagelijks leven van de inwoners van de stad. Zo zijn er Middeleeuwse lijsten bewaard met alle geregistreerde burgers van de stad Utrecht. Daarnaast bevat het archief waardevolle stukken zoals registers met prachtige originele leren en perkamenten banden, kunstige versierde letters en de oudst bewaarde stadsrekening (uit 1380).  Bekijk de digitale scans en stukken.  

Landelijk programma voor behoud kwetsbaar erfgoed

Alle stukken zijn de laatste jaren, dankzij de financiële steun uit het landelijke programma Metamorfoze voor behoud van kwetsbaar cultureel erfgoed, zorgvuldig gerestaureerd, geconserveerd en gedigitaliseerd. Hiermee zijn ze niet langer uitsluitend in de studiezaal maar ook op elk moment en vanaf elke plaats via internet te bekijken zien. De aankomende jaren wordt ook het vroegmoderne (periode 1577-1795) deel van het Stadsarchief geconserveerd en gedigitaliseerd. 

 

logo Metamorfoze m 002