Het Apostel-gasthuis (in de Jufferstraat) is gesticht bij testament van Mr. Jacob Wtteneng, deken van St. Pieter, d.d. 22 september 1564. *  Hij deed dit door te dien einde te doteeren de 12 godskameren, gedeeltelijk door Marcus van Weze, kanunnik van den Dom, vóór, en door zijn executeurs voor het ander deel na zijn overlijden (1548) aan de Jufferstraat gebouwd, over welke kameren hij als executeur het medebeheer had. *  Het gasthuis is volgens den fundatiesteen gebouwd in 1569. De executeuren hebben bij de akte van 31 oktober 1573 *  eene broederschap in het gasthuis opgericht van veertien wereldrijke personen, die met den deken van St. Pieter en den bezitter van het huis Ten Eng jaarlijks op Apostelen-dag vergaderen zouden, om uit hun midden een procurator of huismeester te kiezen, die met eenen collega telkens twee jaren lang dienen en het beheer van het gasthuis voeren zou, bijgestaan door eene moeder en eenige dienstmaagden. De broederschap zou viermaal 's jaars vergaderen. Alle jaren op den refectiedag zouden de procuratoren rekening doen aan de superintendenten met twee leden der broederschap.

In het gasthuis zouden volgens het testament veertien arme mannen gehuisvest worden (in 1603 waren er 12 oude mannen *  ); het huis was dus geen echt-middeleeuwsch gasthuis voor reizigers en onbehuisden, maar van den aanvang af eene gemeene vrijwoning. Dit was destijds iets ongewoons; nog in 1658, toen de Poolse predikant Hartmann eene collecte-reis deed voor de Hervormde gemeente te Lissa, meldde hij zich, te Utrecht gekomen, voor een nachtverblijf aan in het Apostel-gasthuis en toonde zich (blijkens zijn onlangs uitgegeven dagboek) zeer verbaasd, toen hij afgewezen werd. Het gasthuis was dus ook toen nog een oudemannen-huis, zooals in den beginne; in den fundatiebrief was bepaald, dat men, als in het gasthuis geld overbleef, daarbij ook nog eene beurs in het Collegium Willebrordi stichten zou. Het gasthuis, dat eerst op het einde der middeleeuwen gesticht is, is nooit tot bloei gekomen. Het werd 23 juni 1813 ontruimd om gebezigd te worden voor kazerne; de huismoeder werd door het Bartholomei-gasthuis overgenomen en de dischgenooten overgebracht naar het Martini-gasthuis (4) en naar het Antonie-gasthuis (7). Later stond het gebouw ongebruikt tot op 22 mei 1815 besloten werd twee overgeblevenen van de vier dischgenooten uit het Martini-gasthuis weder daarin te ontvangen. Met ingang van 1 augustus 1816 werd het gebouw met een daarnaast staand huis aan Curatoren der Hoogeschool voor één jaar ver-huurd en ingericht tot ziekenhuis; 16 juli 1817 werd besloten het voor hetzelfde doel opnieuw voor een jaar te verhuren. Door het K.B. van 27 maart 1817 is het, met de andere Utrechtse gasthuizen, gesteld onder beheer van Regenten der Vereenigde gods- en gasthuizen. De overdracht der bezittingen aan de Commissie tot de vereeniging der gasthuizen had plaats op 1 juli 1818.