Een archieftoegang geeft uitgebreide informatie over een bepaald archief.
Een archieftoegang bestaat over het algemeen uit de navolgende onderdelen:
• Kenmerken van het archief • Inleiding op het archief • Inventaris of plaatsingslijst • Eventueel bijlagen
De kenmerken van het archief zijn o.m. de omvang, vindplaats, beschikbaarheid, openbaarheid en andere.
De inleiding op het archief bevat interessante informatie over de geschiedenis van het archief, achtergronden van de archiefvormer en kan ook aanwijzingen voor het gebruik bevatten.
De inventaris of plaatsingslijst is een hiërarchisch opgebouwd overzicht van beschreven archiefstukken. De beschrijvingen zijn formeel en globaal. Het lezen en begrijpen van een inventaris behoeft enige oefening en ervaring.
Bij het zoeken in de inventaris wordt de hiërarchie gevolgd. De rubrieken in de inventaris maken deel uit van de beschrijving op een lager niveau. Komt de zoekterm in een hoger niveau voor, dan voldoen onderliggende niveaus ook aan de zoekvraag.
Een boer-wethouder brengt voor zijn vrouw een oude olielamp mee, via de dorpsveldwachter en de burgemeester afkomstig van een overleden zonderling; plotseling blijkt elke wens van de vrouw onmiddellijk te worden ingewilligd: in een mum van tijd staat het huis dan ook vol met elektrische apparaten; er is ook een medewerker van het gasbedrijf bij die alle apparaten demonstreert; het ligt aan de lamp; als die echter de heer des huizes in een konijn verandert, wenst deze de toverlamp naar de andere kant van de wereld; daar komt hij terecht bij een zeer verbaasde neger in het oerwoud; alle nieuwe elektrische apparaten zijn echter ook weg; door te sparen komen al die mooie apparaten er toch; de lamp brengt wel geluk voor de neger, die in een grote Amerikaanse auto met chauffeur voorbij rijdt