Het Utrechts Archief Het Utrechts Archief

Uw zoekacties: Stadsbestuur van Utrecht 1122-1577

701 Stadsbestuur van Utrecht 1122-1577

Uitleg bij archieftoegang

Een archieftoegang geeft uitgebreide informatie over een bepaald archief.

Een archieftoegang bestaat over het algemeen uit de navolgende onderdelen:

• Kenmerken van het archief
• Inleiding op het archief
• Inventaris of plaatsingslijst
• Eventueel bijlagen

De kenmerken van het archief zijn o.m. de omvang, vindplaats, beschikbaarheid, openbaarheid en andere.

De inleiding op het archief bevat interessante informatie over de geschiedenis van het archief, achtergronden van de archiefvormer en kan ook aanwijzingen voor het gebruik bevatten.

De inventaris of plaatsingslijst is een hiërarchisch opgebouwd overzicht van beschreven archiefstukken. De beschrijvingen zijn formeel en globaal. Het lezen en begrijpen van een inventaris behoeft enige oefening en ervaring.

Bij het zoeken in de inventaris wordt de hiërarchie gevolgd. De rubrieken in de inventaris maken deel uit van de beschrijving op een lager niveau. Komt de zoekterm in een hoger niveau voor, dan voldoen onderliggende niveaus ook aan de zoekvraag.

beacon
 
 
Naar boven om te zoeken
701   Stadsbestuur van Utrecht 1122-1577
Inleiding
Geschiedenis van het archief
Toelichting bij de overgetypte inventaris
Bewerkingsgeschiedenis
laatste wijziging 02-02-2024
3.873 beschreven archiefstukken
1.785 gedigitaliseerd
totaal 147.715 bestanden
Inventaris
1. Archief van de raad
1.1. Stukken van algemene aard
1.2. Privileges, ordonnanties, traktaten en arbitrale uitspraken betreffende de rechten van de stad
1.3. Inrichting van het stedelijk bestuur, naamlijsten van de burgers
1.4. Rechtspraak van de raad
1.5. Financiën
1.6. Publieke werken
1.7. Verbonden en zoenen betreffende oorlogen en veten
1.8. Geschillen en processen betreffende de handel
505 Brief van de stad Keulen aan de stad Utrecht, waarbij zij verklaart, dat het geschil over de goederen der Keulse burgers, door heer Willem, broeder van den graaf van Holland, hun ontnomen, na lezing van de brieven van Dirk, bisschop van Utrecht, en van de stad Utrecht is geëindigd, (1196-1197) i
506 De Rooms-koning Willem beveelt, dat, indien iemand der zijnen uit Holland of Zeeland goederen van Utrechtse burgers in het bisdom Utrecht terughoudt, hij die zal doen teruggeven, 1252 juni 17 i
507 Zoen tusschen de steden Keulen en Utrecht, houdende bepalingen over de vergoeding van schade, door de wederzijdsche burgers elkander toegebracht te Schonirlo, Gotlant enz., 1258 mrt. 23 i
508 Jan, hertog van Brabant en Lotharingen, verklaart, dat zijn dapifer eene minnelijke schikking tusschen Brabant en de stad Utrecht heeft gemaakt over de bestaande geschillen, 1282 april 5 i
509 Franco de Wanghe, dapifer van Brabant, verklaart, dat de stad Utrecht hem heeft betaald zekere geldsom, hem vroeger door een harer burgers beloofd ter vergoeding der kosten eener dagvaart te Heusden tegen eenige burgers van .., waarvoor Hugo Butere (?). borg was geweest, 1285 juni 29 i
510 De stad Stavoren verzoekt de stad Utrecht, om Tideman van Hamborch, compagnon van haren burger Refridus, te helpen aan betaling van alle gelden, die burgers van Utrecht hem schuldig zijn, 1307 juni 13 i
511 De stad Arnhem verklaart, dat tusschen hen en de stad Utrecht een zoen is getroffen over alle bestaande oneenigheden, 1307 dec. 26 i
512 Uitspraak van Reinoud, graaf van Gelre, en Jan van Henegouwen, heer van Beaumont, in den twist tusschen Beernt van den Muylbome, koopman van Duysborch, en Ghyselbrecht van der Ae en andere burgers van Utrecht over de betaling van geleverde wijnen, 1336 okt. 15 i
513 De gebroeders Jacob, Philips en Ghisebrecht van Heteren en hunne bloedverwanten in Gelderland verzoenen zich met Jacob van Driel en zijne bloedverwanten, de stad Utrecht en het Marsliedengild, nadat zij voldaan zijn wegens den doodslag van hunnen oom Eerst van Weerdensteyn, 1350 juli 26 i
514 Ruprecht, hertog van Silesië, hofrichter van keizer Karel IV, verzoekt Constantin vom Horn te Keulen, om Johan vom Güldinhaubt, Hainrich vom Berge, burgers van Keulen, en Kuntz Erluwin, die van de stad Utrecht geëischt hebben 2000 mark zilver, volgens uitspraak van het hofgericht te helpen aan het innen dier som van de goederen en personen van die van Utrecht, 1375 febr. 9. Gecancelleerd
515-515 Karel, koning van Frankrijk, geeft aan Nicolaas Wyds en Johannes Fabri, kooplieden en burgers van Parijs, die, omstreeks Pinksteren 1388 naar de markt te Antwerpen reizende, in Henegouwen door Johannes Rinestenne, bastaardzoon van bisschop Jan van Arkel, zijn aangevallen, beroofd, gevankelijk naar zijn kasteel Rinestenne en verder naar Friesland vervoerd en tot het betalen van losgeld gedwongen zijn, verlof om beslag te leggen op de goederen van den bisschop van Utrecht en zijne onderdanen, 1393. Met gerechtelijke quittantie van Fabri en Wiz voor de betaling van 2000 Tourse ponden door Gossinus de Campo en Hermandus de Omeran namens de ingezetenen van het Sticht, 1404, en bekrachtiging der arbitrale uitspraak tusschen Wics en Le Fèvre en bisschop Frederik van Blankenheim door koning Karel, 1404
701 Stadsbestuur van Utrecht 1122-1577
Inventaris
1. Archief van de raad
1.8. Geschillen en processen betreffende de handel
515-515
Karel, koning van Frankrijk, geeft aan Nicolaas Wyds en Johannes Fabri, kooplieden en burgers van Parijs, die, omstreeks Pinksteren 1388 naar de markt te Antwerpen reizende, in Henegouwen door Johannes Rinestenne, bastaardzoon van bisschop Jan van Arkel, zijn aangevallen, beroofd, gevankelijk naar zijn kasteel Rinestenne en verder naar Friesland vervoerd en tot het betalen van losgeld gedwongen zijn, verlof om beslag te leggen op de goederen van den bisschop van Utrecht en zijne onderdanen, 1393. Met gerechtelijke quittantie van Fabri en Wiz voor de betaling van 2000 Tourse ponden door Gossinus de Campo en Hermandus de Omeran namens de ingezetenen van het Sticht, 1404, en bekrachtiging der arbitrale uitspraak tusschen Wics en Le Fèvre en bisschop Frederik van Blankenheim door koning Karel, 1404
Omvang:
3 charters
laatste wijziging 03-05-2019
3 gedigitaliseerd
totaal 3 bestanden
516 Hertog Albrecht, graaf van Holland, machtigt de stad Utrecht, om volgens de uitspraak van den heer van Montfoort, den proost van Bergen en heer Jan van Renysse van Rijnouwen, 1600 Hollandse schilden af te houden van den hem gedurende vier jaren verschuldigden afkoop van tol, en zulks ter vergoeding van de schade, door de burgers geleden in den oorlog van Oost-Friesland, 1401 okt. 11 i
517 Brieven van de steden Brugge en Calais, hertog Filips van Bourgondië en zijn goudsmid Jan Manferd aan de stad Utrecht betreffende een geschil tusschen de steden Brugge en Utrecht over eenige te Utrecht wegens schuld van den Utrechtsen burger Richart Athewiic aan den Engelsman Robert Wyntringham gerechtelijk verkochte zakken wol, die beweerd werden eigendom te zijn van Pieter Scoudere, burger van Brugge, 1409/10, met eenige getuigenissen, de instructie van eenen afgevaardigde van de stad Utrecht naar Brugge over deze zaak, en het vonnis van schepenen van Brugge, 1412 i
518 De stad Keulen verklaart, dat haar burger Johan van Tegelen gemachtigd heeft Diederich Breseman, burger van Nijmegen, om eene dading te treffen over een schip met wijn en ijzer, dat Johan Raephorst en andere burgers van Utrecht genomen hebben, 1432 mrt. 13 i
519 Jacob van Lichtenberch, proost van St. Pieter, geeft vidimus van een hier ingelaschten brief d.d. 1435, waarbij hertog Filips van Bourgondië te niet doet de vrijgeleidebrieven, die de burgers van Utrecht voor de markt van Antwerpen van hem hebben gevraagd en verkregen, daar de gesloten zoen tusschen hem en den bisschop van Utrecht, dien hij geheel wil nakomen, voldoende is om hen te beschermen en hij niet voornemens is aan die van Utrecht meer gunst te bewijzen, dan waartoe de zoen hem verplicht, 1435 sept. 7 i
520 Gerechtsbrief van den officiaal van den bisschop, waarbij verschillende burgers van Utrecht, ten verzoeke van den procureur der stad Utrecht, onder eede verklaren, dat, zoolang zij op de markt te Antwerpen handel gedreven hebben, de burgers van Utrecht voor den tijd van hertog Filips van Bourgondië steeds vrij zijn geweest van de betaling van pontghelt, 1444 i
521-521 Gerechtsbrief van den officiaal van den bisschop, waarbij verschillende burgers van Utrecht en Amersfoort, ten verzoeke van de gedeputeerden van den raad der beide steden, aan de Putkuyp getuigenis afleggen over de schade, hun in Zeeland toegebracht op hunne terugreis van de markt te Antwerpen (door den heer van Tarnaer?), en zulks volgens de bepalingen van den zoen tusschen den bisschop en den hertog van Bourgondië, 1445. Met machtiging van commissarissen van het Hof van Holland, om alsnog dergelijke verklaringen te doen afleggen voor den officiaal, en twee verklaringen van verschillende burgers van Utrecht en Amersfoort, dientengevolge voor den officiaal afgelegd, 1445
522 Volmacht van de stad Utrecht op den oud-burgemeester Roetaert Proeys en drie anderen, tot het in rechte terugvorderen van de goederen door de heer van Ternant den burgers van Utrecht ontnomen, 1445 aug. 4 i
523 Bisschop Rudolf van Diepenholt geeft vidimus van (1) een stadbrief van Brugge aan den heer van Brederode en van Vianen d.d. 1445, waarbij Wernaer Granbeke en andere kooplieden ten verzoeke van de oudermannen der Duitse Hanse te Brugge eene verklaring afleggen omtrent den eigendom van goederen uit een uit Oestlant terugkeerend en bij Amsterdam gestrand schip, die te Vianen in bewaring worden gehouden, en verder Jan Zwijn en Willem van Hemerde machtigen, om die goederen in ontvangst te nemen en daarvoor het noodige te doen, (2) van een stadbrief van Utrecht d.d. 1445, waarbij Willam van Hemerden, als gevolmachtigde, verklaart met heer Reynolt van Brederode eene overeenkomst over den afkoop der goederen gemaakt te hebben en hem de goederen, die volgens de overeenkomst niet worden teruggegeven, afstaat, 1446 mrt. 19 i
524 Uitspraak der raadsvrienden van de steden Deventer, Kampen en Zwolle in den twist tusschen Utrecht en Amersfoort, 1462 juli 21 i
525 Minuut-publicatie van het stedelijk bestuur, waarbij ten verzoeke der te Utrecht gevestigde Engelse kooplieden eene vrije markt in januari wordt ingesteld, 1464 i
526 Vonnis van den Grooten Raad van Mechelen, waarbij bepaald wordt, dat het proces, door zekeren kapitein Alverade aldaar tegen de stad Utrecht begonnen, zal gestaakt en dat de te Woerden gevangene Utrechtse burgers losgelaten zullen worden, en zulks overeenkomstig met de oude tractaten tusschen Holland en de stad Utrecht, 1495 dec. 20. Met executoriaal, 1495 dec. 20, en akte van den deurwaarder, waarbij hij verklaart, dat de kastelein van Woerden het ontslag van de goederen der Utrechtse gevangenen geweigerd heeft, omdat hij die onder zich had op last van den stadhouder, hertog van Saksen, en het ontslag der personen zelven, omdat in het vonnis niet was uitgedrukt, of hij ze kosteloos en schadeloos moest ontslaan, 1496 jan. 28 i
527 Minuut van een request van gedeputeerden van den bisschop en de Staten van het Nedersticht aan de landvoogdes Margareta van Savoye, waarbij geklaagd wordt over den overlast aan de schepen, die van de markt te Bergen terugkomen, te Schoonhoven aangedaan, en over de beleediging van dijkgraaf en heemraden van de Lopikerwaard, ca. 1512 i
528-528 Keizer Maximiliaan en Karel, aartshertog van Oostenrijk, ontslaan de goederen, toebehoorende aan burgers van Utrecht, van het arrest, daarop gelegd bij hunne terugkomst uit de Berger Markt door eenige zijner Hollandse ambtenaars wegens de beweerde deelneming van die van Utrecht aan den aanval, onlangs op den heer van Wassenaar gedaan, 1513. Met bevel van het Hof van Holland, houdende bevel tot publicatie van dit ontslag, en verklaring van den deurwaarder over deze publicatie, 1513
529 Stukken betreffende het arrest, door Jac. Reyerss. en Jan Verhagen, korenkoopers te Antwerpen, gelegd op waren van Wouter Janss. van Dordrecht, wegens schade, door hen geleden als borgen voor burgers van Dordrecht, Schoonhoven en Gorinchem, wier goed te Antwerpen gearresteerd was door Andr. Jacobss. en Reyn. Janss. van Utrecht wegens schade, aan hunne naar de Antwerpse markt verscheepte goederen toegebracht door den heer van Brederode, [1521] i
530 Keizer Karel V vergunt, onder handhaving van het arrest, op de onroerende goederen der drie Staten van het Nedersticht gelegd wegens het beweerde doorsteken van dammen en dijken op den grond van Holland, waardoor Amstelland overstroomd is, aan de Stichtenaars om gedurende twee maanden in zijne landen te verkeeren en handel te drijven, en heft het arrest op voor de roerende goederen, die onder cautie gelicht zullen mogen worden, 1526 sept. 30 i
531 Keizer Karel V doet ten behoeve van de stad Utrecht afstand van zijn door confiscatie krachtens oorlogsrecht verkregen recht op de renten, die eenige inwoners van Kleef, Gulik en Gelder van de stad Utrecht te vorderen hebben, krachtens valsche rentebrieven, door ruiters, die in 1480-1485 in dienst der stad waren, bezegeld met het stadszegel, dat zij het stedelijk bestuur hadden afgedwongen, 1543 mei 9 i
532 Keizer Karel V verbiedt de burgers van Utrecht te arresteeren wegens renten, dagteekenende van de jaren 1482-1485 of vroeger, die niet in de registers der stad ingeschreven zijn en waarvan sedert 1488 geene betaling gedaan is, 1543 aug. 6 i
533 Minuut-request van de steden Utrecht en Amersfoort aan den koning, houdende verzoek om verbod van koop en verkoop van Stichtse wol buiten de vrije markt, ca. 1560 (?) i
534 Stukken betreffende een proces, voor commissarissen van den Keizer gevoerd door Utrecht en andere steden tegen Dordrecht over haar stapelrecht, 1540-1541. Met besluit van de Staten van Utrecht, om gezamenlijk met de Staten van Holland te procedeeren voor den Grooten Raad van Mechelen tegen het Dordse stapelrecht, 1568 i
535 Vonnis van het Hof van Holland, waarbij de tollenaar van Dordrecht veroordeeld wordt, aan de stad Utrecht terug te geven wat hij aan de Utrechtse burgers Jan Lauwerman en Dirick Jasparszoon in strijd met de privilegiën te veel heeft afgeëischt, 1552 juni 28 i
536 Sententie van den Grooten Raad van Mechelen (in appèl van eene sententie van het Hof van Holland), waarbij de stad Amsterdam gelast wordt, om Utrechtse schepen met visch onverhinderd te doen doorvaren, zonder ze te noodzaken met hunne visch ‘mael te houden’ en recht van afslag te betalen te Amsterdam, 1555 okt. 15 i
537 Munimenten, getuigenissen en andere stukken, gediend hebbende in een proces, voor het Hof van Holland gevoerd door de stad Utrecht tegen den tollenaar van Gouda, wegens diens onrechtmatige tolheffing van Heynrick Peterss., kramer te Utrecht, 1563 i
538 Munimenten, getuigenissen en andere stukken, gediend hebbende in een proces, voor het Hof van Holland gevoerd door de stad Utrecht tegen den pachter van den tol te Iersekeroort (wonende te Antwerpen), wegens diens onrechtmatige tolheffing van Aert van Honthorst, Dirck Jasperss., Geertruyt Tynnen en Willemtgen Louwermans, burgers en burgeressen van Utrecht, [1563] i
1.9. Geschillen met het garnizoen van de stad
1.10. Politietoezicht op verschillende zaken
1.11. Stukken betreffende de stad Utrecht als lid van de Statenvergadering
1.12. Verschillende stukken, in het Stadsarchief gedeponeerd
2. Archief van de kameraars
3. Archief van de schepenbank
4. Stukken afkomstig uit de Utrechtse Landskist
5. Stukken van particuliere aard
laatste wijziging 02-02-2024
3.873 beschreven archiefstukken
1.785 gedigitaliseerd
totaal 147.715 bestanden
Bijlage
Regesten
laatste wijziging 02-02-2024
3.873 beschreven archiefstukken
1.785 gedigitaliseerd
totaal 147.715 bestanden
Erfgoedstuk

Kenmerken

Datering:
1122-1577
Toegangstitel:
Inventaris van de archieven van het stadsbestuur van Utrecht 1122-1577
Auteur:
S. Muller Fz.
Datering toegang:
1893
Datering bewerking:
1993, 2006, 2015, 2019
Openbaarheid:
Volledig openbaar
Rechtstitel:
Rechtstitels voor 1962, passen niet direct in de Archiefwet van 1962 of 1995
Omvang:
40 m (stukken) en 11 m (charters)
Rubrieken:
Categorie:
laatste wijziging 02-02-2024
3.873 beschreven archiefstukken
1.785 gedigitaliseerd
totaal 147.715 bestanden
 
 
 
popup logo Archiefstuk reserveren

Originelen inzien? Plan dan hier uw studiezaalbezoek in.