Het Utrechts Archief Het Utrechts Archief

Uw zoekacties: Zoeken in Bestanden

Zoeken in Bestanden

In deze index doorzoekt u bestanden van archiefstukken die door middel van OCR technieken of het toevoegen van transcripties inhoudelijk doorzoekbaar zijn.

beacon
8  zoekresultaten
sorteren op:
 
 
 
 
Oud-Utrecht Verzameling Oud Utrecht
Erfgoedstuk
Scan bij een inventarisnummer
1992 Maandblad 1992.
Titel:
Maandblad 1992
Brontype:
Jaargang
Jaar van uitgave:
1992
Ga naar dit stuk:
Maandblad 1992.
Pagina:
12
Volgnummer:
30 van 212
De tweede provinciale Utrechtse synode vindt in augustus 1612 plaats en laat grotendeels hetzelf- de sombere beeld over het verloop van de Her- vorming zien als tijdens de synode van 1606. De predikant van o.a. Woudenberg klaagt over de tegenwerking van schouten en kosters bij de uit- voering van zijn werkzaamheden, maar ook over de onwil bij de bevolking om hen te onder- houden. Ook heeft men veel last van rondtrek- kende priesters, die dopen en huwelijken sluiten. Uit de klachten over de activiteiten van rondtrek- kende priesters blijkt, dat de apostolische vicaris Sasbout Vosmeer - de hoogste katholieke gezags- drager in de Hollandse Zending - in Zuid-Oost Utrecht de organisatie van de missie onder de ka- tholieken van de grond krijgt. In 1616 meldt zijn opvolger Rovenius, dat de stad Utrecht over veer-tig ( veertig ) priesters beschikt, die ook op het platteland actief zijn en daar de mis in schuilkerken lezen. Zo worden in de buurtschap Voskuilen onder Leusden in de boerderij Groot Ronselaar regelma- tig kerkelijke diensten gehouden.
missie als onbekwaam voor het ambt van predi-kant ( predikant ) beschouwd, omdat ze te oud zijn, onvol- doende theologische kennis bezitten òf bekend staan om hun slechte levenswijze, zoals bijv. pas- toor Cornelis Janssen van Duerstede in Wouden- berg. Andere bevindingen van de visitatiecommissie zijn, dat veel plattelandskerken en pastorieën in een slechte staat verkeren en dat veel dorpen geen schoolmeester hebben.
Gevonden alinea's: 2
laatste wijziging 19-03-2024
 totaal 1 bestand
 
 
 
 
 
Oud-Utrecht Verzameling Oud Utrecht
Erfgoedstuk
Scan bij een inventarisnummer
1987 Jaarboek 1987.
Titel:
Jaarboek 1987
Brontype:
Jaargang
Jaar van uitgave:
1987
Ga naar dit stuk:
Jaarboek 1987.
Pagina:
267
Volgnummer:
268 van 357
Op 31 januari 1795 kondigden de Provisionele Representanten van het Volk van Holland de 'Rechten van den Mensch en Burger' af. Deze Rechten behels- den een formulering van de grondslagen voor het politiek en maatschappelijk handelen in de nieuwe samenleving. De Hollandse proclamatie werd spoedig door de andere gewesten overgenomen en op 4 maart ook door de Staten-Gene- raal. Vervolgens werd in Holland bij decreet van 9 maart voor alle burgerlijke en geestelijke ambtenaren een eed voorgeschreven op de erkenning en eerbiedi- ging van de rechten van de mens, zoals die op 31 januari waren afgekondigd, en op het beginsel van de volkssoevereiniteit. Tegen die eed rees onmiddellijk verzet zowel van de zijde van burgerlijke functionarissen129 als van de kant van de 'geestelijke ambtenaren', de bedienaren van de onderscheiden religieuze ge- zindten. Dezelfde dag nog mobiliseerde Ten Hulscher de Amsterdamse pastoors die een rekest aan de Representanten opstelden waarin werd voor- gesteld aan de formule van de eed de zinsnede 'voor zooverre dezelve niet tegen hunnen godsdienst strijdig is' toe te voegen. Op de verzekering van Represen- tanten dat de eed 'alleen het burgerlijke betrof', besloot Ten Hulscher het re-
Oprechte Haarlemsche Courant en de Utrechtsche Courant van 21 maart werd de volledige tekst van het rekest afgedrukt. Berendtzen, die de datering ervan vergeleek met die van Ten Hulscher's vrijblijvende brief, was woedend en uitte zijn verontwaardiging in een geladen brief waarin hij wees op het 'wanstaltige van die handelwijze'. Hij nam het voor Brancadoro op door Ten Hulscher voor te houden dat hij wel met meer eerbied had mogen spreken over zijn kerkelijke overheid 'al valt 'er zomtijds al wat op te zeggen'. De zaak is bovendien ver- keerd aangepakt en daardoor op voorhand bedorven. Ten Hulscher had zich eerst tot Rome moeten wenden; dáár zullen kandidaten moeten worden voor- gedragen, want kiezen door de Hollandse priesters zal Rome zeker niet toestaan. Het gevaar dat men uiteindelijk de jansenisten in de kaart zal spelen, is allerminst denkbeeldig. 'Godt bewaare onze Missie, maar mijns bedunkens is dit de vermeteldste en teffens gevaarlijkste stap die uw Amplissimus met de werelds-Priesteren van Holland had kunnen doen.' De ongelukkige poging van Ten Hulscher is halverwege blijven steken. Tot een formele aanvraag in Rome is het niet gekomen; het plan kreeg ook nergens echte bijval, niet in de omge- ving van Ten Hulscher zelf, uiteraard niet bij Brancadoro en uiteindelijk even-min ( evenmin ) in Rome. Het schrikbeeld van het Utrechtse schisma maakte in Rome elk verlangen naar grotere zelfstandigheid van de Hollandse Zending nog jaren- lang verdacht127. In dit opzicht heeft Berendtzen beter dan Ten Hulscher begre- pen hoe de verhoudingen en daardoor de kansen in werkelijkheid lagen. Dat betere begrip kostte hem wel zijn goede verstandhouding met Ten Hulscher. 10 Juni 1795 meldde Brancadoro aan Rome dat Berendtzen hem had geschre- ven de Hollandse aartspriester schriftelijk de les te hebben gelezen wegens zijn actie ter verkrijging van een eigen bisschop: 'Beiden zijn nu gebrouilleerd'128.
Gevonden alinea's: 2
laatste wijziging 19-03-2024
 totaal 1 bestand
 
 
 
 
 
Oud-Utrecht Verzameling Oud Utrecht
Erfgoedstuk
Scan bij een inventarisnummer
1981 Jaarboek 1981.
Titel:
Jaarboek 1981
Brontype:
Jaargang
Jaar van uitgave:
1981
Ga naar dit stuk:
Jaarboek 1981.
Pagina:
308
Volgnummer:
309 van 388
Intussen had Luigi Ciamberlani, na het vertrek van nuntius Brancadoro in de zomer van 1795 overste van de Hollandse Missie, op 11 oktober een brief ge- schreven aan aartspriester Berendtzen, waarin hij zich beklaagde over het boekje van pastoor Tellegen tegen de augustijnen. Op 27 oktober 1795 schreef hij vanuit Münster een nieuwe brief aan Berendtzen 128). Daarin trekt hij fel van leer tegen de seculiere priesters, die een verderfelijk prome- moria gezonden hebben naar de afgevaardigden van de provincie Utrecht, die van plan zijn de resolutie tegen de religieuzen op te heffen. Hiermee brengen zij niet alleen schade toe aan de augustijnen, die door de goedgunstige beslis- sing van Berendtzen in hun statie te Utrecht zijn hersteld, maar dreigen alle religieuzen uit de staties verdreven te worden. Wanneer een dergelijke hetze vanuit het kamp der filosofen en atheisten gevoerd wordt, zal men zich daar- over niet verwonderen, maar als katholieke priesters vervolgers gaan worden, wie zal dan niet in toorn ontsteken? Het is genoegzaam bekend, dat de regu- lieren in de Hollandse Zending steeds van grote waarde zijn geweest. Wie zich tegen hen verzet, moet wel weten zich tegen de H. Stoel te keren, die wil dat de regulieren overal in de missies werken en hun daartoe opdracht geeft. Ciamberlani dringt er bij Berendtzen op aan, dat hij de pastoor van Bunnik 129) en de kapelaan van Jutphaas 130) uit zijn naam beveelt ermee op te hou- den tegen de regulieren te ageren en hen tot zwijgen brengt. Willen zij niet ge- hoorzamen, dan staat hun de suspensio a divinis te wachten.
Gevonden alinea's: 1
laatste wijziging 19-03-2024
 totaal 1 bestand
 
 
 
popup logo Archiefstuk reserveren

Originelen inzien? Plan dan hier uw studiezaalbezoek in.