Het Utrechts Archief Het Utrechts Archief

Uw zoekacties: Kranten

Kranten

Hier vindt u alle online edities van het Utrechtsch Nieuwsblad, uit de periode 1893-1967. U kunt in de viewer een uitsnede maken van de pagina en de OCR-tekst doorzoeken.

In de studiezaal vindt u meer Utrechtse kranten op microfilm. 

beacon
90  zoekresultaten
sorteren op:
 
 
 
 
UN_1936 Utrechtsch Nieuwsblad
Erfgoedstuk
Krantenpagina
Utrechtsch Nieuwsblad, 1936-01-18; p. 19
Naam krant:
Utrechtsch Nieuwsblad
Datum:
1936-01-18
Jaar:
1936
Pagina:
19
Componist H . Andriessen
E opdracht om een artikel te schrijven over Hendrik Andriessen is eenerzljds zeer aanlokkeUjk — immers Andriessen is een van de meest begaafde en veelzijdige com-ponisten ( componisten ) , welke wil heden ten dage in ons land bezitten — doch anderzijds zet deze taak miJ voor groote moeilijkheden , want het oeuvre van An-driessen ( Andriessen ) is nog steeds groeiende en juist in de laatste jaren heeft zijn talent zich op zulk een verrassende , zulk een sterk-geavanceerde wijze ontwikkeld , dat men eerder geneigd is , een ge - spannen-afwachtende ( spannenafwachtende ) houding ten opzichte van zijn muzikale uitingen aan te nemen , dan dat men thans reeds met een definitieve karakteristiek zou durven komen aandragen . Men verwachte in dit artikel dan ook geen critisch gericht , waarmede ' t werk van dezen componist dan dadelijk zou zijn
dergelijke beschouwingswijze verzet de productivi-teit ( productiviteit ) van Hendrik Andriessen , welke thans tot volle ontplooüng is gekomen , zich met alle kracht Mijn bedoeling mag slechts zijn , belangstelling te wekken voor het werk van dezen componist op die plaatsen , waar men van zijn beteekenis nog niet voldoende is overtuigd .
Hendrik Andriessen is in 1892 te Haarlemgeboren . Het heeft hem aanvankelijk moeite ge-kost ( gekost ) , zijn muzikale loopbaan te beginnen , wantzijn vijf jaar oudere broeder Willem , de grootepianist , die reeds op jeugdigen leeftijd de Prix d'excellence behaalde , was d e muzikale glorievan het gezin , en zelfs in deze artistieke familie(ook de beeldhouwer Mari Andriessen is eenbroer ) kon men zich moeilijk voorstellen , dat ernóg een zoon zou zijn , voor wien een groote mu-zikale ( muzikale ) toekomst was weggelegd . Zoo werd dejonge Hendrik dan tewerk gesteld als verslag-gever ( verslaggever ) aan een der plaatselijke bladen . Nu is deverslaggeverij ( en terecht !) voor vele jonge men-schen ( menschen ) een aantrekkelijk beroep , maar Andries-sen ( Andriessen ) droomde andere droomen . Hfl voelde zich opdood spoor gezet en in een wanhopige poging omeen vleug van zijn ideaal In verwezenlijking tebrengen , kerfde hij in zijn redactie-lessenaar de
Andriessen behoefde gelukkig niet lang in deze journalistieke woestijn te wonen . Hij mocht naar het Conservatorium m Amsterdam , volgde daar de befaamde orgel-lessen van J . B . de P a u w de compositie-lessen ( compositielessen ) van Bernard Zweers , en Andriessen stond opeens midden in dien ge-lukkigen ( gelukkigen ) tijd , welke ieder kunstenaar zich uit zijn jeugd herinnert : de tijd van allerlei verrassen-de ( verrassende ) ontdekkingen op het terrein der kunst , van ver-voerende ( vervoerende ) bewonderingen en van ingespannen studie Hendrik Andriessen is in zijn geboortestad blijven wonen . Hij werd organist in een der R.K . kerken , gaf les — aan het Amsterdamsch Con-servatorium ( Conservatorium ) , aan de Kerk-Muziekschool te Utrecht — componeerde , zijn muziek drong langzamer-hand ( langzamerhand ) door in het land , men werd getroffen door den plenzen , fijnen toon van zijn composities , welke verwantschap toonden met de klankwe-reld ( klankwereld ) van Diepenbrock , van Franck en Debussy , doch niettemin van het begin af-aan ( afaan ) een eigen tournure hadden en zij , die den op-bloei ( opbloei ) van de Nederlandsche compositiekunst met belangstelling volgden , wisten dat daar in Haar-lem ( Haarlem ) zich een talent ontwikkelde , dat geen be-hoefte ( behoefte ) had aan fanfaronnades , niet schermde met modernistische leuzen , doch een kring van stilte om zich wist te bewaren , waarin de mterieure bewogenheid der muziek en de zuivere inspiratie ' n veilige waarborg vonden .
Jrlendrik Andriessen .
onze stad , begreep men dat de eenige , die dezen voortreffelijken kapelmeester van den Bisschop — zooals Jan EngelmanWinnubst eens ge-noemd ( genoemd ) heeft — kon vervangen , Andriessen was Hendrik Andriessen , die door zijn kerk-muzlkale ( kerkmuzlkale ) composities bewezen had , een ruimer begrip te bezitten van de eischen der Liturgie en bovendien in staat te zijn , nieuwe muzikale uit-drukkingswijzen ( uitdrukkingswijzen ) ondergeschikt te maken aan de aloude kerkelijke plechtigheden , zonder daarbij te vervallen in extremiteiten of in muzikale autono-mie ( autonomie ) . Aan zulk een man moest In de Kathedraal de muzikale leldmg worden toevertrouwd , want één van de kenmerken van de groote muzikale traditie van de Bisschoppelijke Kerk is juist , dat zij altijd toegankelijk is geweest voor de nieuwe muziek .
Het moet Hendrik Andriessen , die zoo sterk geworteld was in de stad Haarlem , wel moeite gekost hebben , zijn vaderstad te verlaten doch hij volgde zijn nieuwe roeping , hij nam de verantwoordelijkheid voor de Kathedrale kerk-muziek ( kerkmuziek ) op zich , en in den zomer van 1935 compo-neerde ( componeerde ) hy een nieuwe Mis , welke op het Kerst-feest ( Kerstfeest ) in de Kathedraal voor het eerst is uitgevoerd Met deze „ Missa Diatonlca " voor zesstemmig a cappella-koor ( cappellakoor ) heeft Andriessen aan de rijke I WbUfltheeU y.an het Kathedrale Soor een kost -
bare vernieuwing toegevoegd . De frischheid , hel-derheid ( helderheid ) en kracht van deze partituur schuilt in het feit , dat zij op strikt diatonische basis is ge-bouwd ( gebouwd ) , ledere chromatische vervloeitng , welke tegemoet zou kunnen komen aan minder ge-wenschte ( gewenschte ) sentimenten , is vermeden . Andries-sen ( Andriessen ) koos als uitgangspunt den aeolischen toon-aard ( toonaard ) — de oude kerktoonaarden zijn voor hem 1 e-V ( eV ) e n d e organismen , welke ziJn inspiratie stimu-leeren ( stimuleeren ) — en hij bracht zijn Ideaal van vocale zul -, verheid en sereniteit m de kerkmuziek door mid-del ( middel ) van dit werk tot schoone werkelijkheid .
Wanneer men zich op de beteekenis van den componist Andriessen op ander terrem be-zint ( bezint ) , Is men geneigd , allereerst aan zijn orgel-composities ( orgelcomposities ) te denken . Want Andriessen is een van de zéér weinige componisten in ons land ( van het halfrond kan men wel zeggen ). dia werkelijk belangrijke « rgelwerken heeft geschre-ven ( geschreven ) , waarin voor de orgelkunst nieuwe wegen zijn geopend . Na César Franck en zijn navolgera Is de productieve orgelkunst vrijwel tot stilstand gekomen . De moderne componisten verwaarloozeu dit instrument op opvallende wijze . Doch Hendrik Andriessen , die een boeiend orgel-improvisa-tor ( orgel-improvisator ) Is , heeft dit koninklijk instrument welbewust opgenomen in de evolutie , welke de muziek in da laatste decennia heeft doorgemaakt . Zijn gedurf-de ( gedurfde ) , sterke en tintelende „ Toccata " is een repertoire-stuk ( repertoirestuk ) geworden van vele organisten , evenals zijn interessante „ Passacaglia " en met zijn Koralen , waarvan vooral het derde ( 1920 ) een sterk-ge-inspireerden ( sterkge-inspireerden ) , waarlijk grootschen Indruk maakty heeft hij de kimst van César Franck tot in het heden doorgetrokken .
Er zijn nog méér kanten aan het oeuvre van Andriessen : zijn kamermuziek en zijn liede-ren ( liederen ) . Wat deze laatste betreft : de tekstkeuze is wel teekenend voor dezen componist , die slechts die woorden in muziek zal transformeeren , welke hem raken in het diepst van zijn wezen . Hij com-poneerde ( componeerde ) o.a . gedeelten uit de Navolging van Christus van Thomas è . Kempis , een uiterst kwets-bare ( kwetsbare ) stof , welke Andriessen echter met fijne ex-pressie ( expressie ) heeft getroffen . Ben geringer talent zou in deze sterk-chromatische schrijfwijze verdwaald zijn in vaagheden , in een te gemakkelijk sentiment . Doch de muziek van Andriessen , hoe sensibel ook , blijft altijd edel en puur . Evenzoo in de „ Canti-que ( Cantique ) Spirituel " van den mysticus St . Jean d e 1 a Croix , in „ Mlroir de Peine " van Henri G h é o n .
Dezer dagen verschenen bij de firma Wed . J . P «. van Rossum ziJn „ Trols Pastorales " voor so-praan ( sopraan ) en klavier , op de teedere , heldere natuur-poëzie ( natuurpoëzie ) van Arthur Rimbaud . Ook in deze lie-deren ( liederen ) treft de klare weerspiegeling van het wezen dezer poëzie in klank . In deze liederen en vooral ook in de Piano-sonate , welke biJ dezelfde uitgeef-ster ( uitgeefster ) verscheen , komt de sterke evolutie tot uiting welke Andriessen , zooals ik hierboven reeds schreef , in de laatste jaren heeft doorgemaakt . Deze Piano-sonate ( Pianosonate ) is het werk van een kunstenaar , die actief deel heeft aan de nieuwste stroomlngeu der muzikale compositie . Het Is wel opmerkelijk , dat deze contemptatieve figuur , die zich nimmer om een pionierspositie heeft bekommerd , thans in de voorhoede heeft plaats genomen . Voor de nieuwste Nederlandsche muziek is dit zeker een bewijs , dat zij zich niet op een dwaalweg bevindt en voor ons is dit een aanleiding te meer , om onze verwachtingen hoog te spannen op hetgeen dezo veelzijdige componist ons nog zal schenken .
Gevonden alinea's: 12
laatste wijziging 11-10-2017
1 gedigitaliseerd
 
 
 
 
 
UN_1937 Utrechtsch Nieuwsblad
Erfgoedstuk
Krantenpagina
Utrechtsch Nieuwsblad, 1937-11-26; p. 19
Naam krant:
Utrechtsch Nieuwsblad
Datum:
1937-11-26
Jaar:
1937
Pagina:
19
Grand Prix : Mari Andriessen , Hildo Krop . Diplóme d'honneur : A . Termote , Tj . Visser . Gouden medaille : L . Bolle , F . J . van Hall , Mej . Nel Klaassen , L . H . Sondaar , H . M .' Wezelaar .
Gevonden alinea's: 1
laatste wijziging 11-10-2017
1 gedigitaliseerd
 
 
 
 
 
UN_1940 Utrechtsch Nieuwsblad
Erfgoedstuk
Krantenpagina
Utrechtsch Nieuwsblad, 1940-03-22; p. 9
Naam krant:
Utrechtsch Nieuwsblad
Datum:
1940-03-22
Jaar:
1940
Pagina:
9
Werk van Mari Andriessen dat zich
ET Utrechtsche Centraal Station , dat in zijn tegenwoordige gedaante een schepping van den architect Ir . S . v a n R a v e-s ( es ) t e ij n moet heeten , is dezer dagen ( naar wij reeds vermeld hebben ) gecompleteerd door een aantal beeldhouwwerken die hier ter versiering van het dak geplaatst zijn . Zij zijn het werk van den Haarlemschen kunstenaar Mari Andriessen , over wiens plastisch oeuvre wij nog ' vrij onlanga schreven In verband met het door hem geëxposeer -' de beeldhouwwerk op de tentoonstelling die het laatst in „ Kunstliefde " is te zien geweest .
De vrouwenfiguren van Marl Andriessen zijni van een waardigheid en noblesse , die niet nalaat op den beschouwer indruk te maken .
De vogel phoenix is niet zonder sierlijkheid uit-gebeeld ( uitgebeeld ) , alleen : het komt mij voor , dat Andries-sen ( Andriessen ) dit beeld beter niet had kunnen vergulden , ( of zoo ge wilt verbronzen ). In hetzelfde mate-riaal ( materiaal ) als de belde vrouwengestalten zou het ^ dunkt mij gelukkiger werken .
Deze opmerkingen , die mij „ uit de pen moes-ten ( moesten ) ", beletten echter geenszins mijn waardeering voor het aristocratisch , zwierig werk van den beeldhouwer Andriessen .
Gevonden alinea's: 5
laatste wijziging 11-10-2017
1 gedigitaliseerd